Ông Hugo Swire, quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh phụ trách Đông Á - Ảnh: Reuters

Philippines hồi năm 2013 đã đệ đơn kiện lên Tòa trọng tài thường trực (trụ sở tại The Hague, Hà Lan), phản đối những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông. Bắc Kinh từ chối tham gia các phiên phân xử. Tòa trọng tài thường trực dự kiến sẽ đưa ra phán quyết vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6.2016.

Ông Swire cho biết biết phán quyết của Tòa trọng tài thường trực là cơ hội để Trung Quốc và Philippines nối lại đối thoại về tranh chấp trên Biển Đông, theo Reuters.

Theo ông Swire, mặc dù quan hệ Anh-Trung Quốc trở nên ấm áp hơn và London muốn thu hút thêm đầu tư từ Trung Quốc, nhưng điều này không có nghĩa Anh phớt lờ vấn đề nhân quyền hoặc nỗ lực bành trướng của Bắc Kinh trên Biển Đông.

“Chúng tôi muốn nói rõ với phía Trung Quốc rằng chúng tôi chỉ có thể ký kết những thỏa thuận một cách minh bạch theo hệ thống dựa trên luật pháp quốc tế”, ông Swire phát biểu tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ) tại thủ đô Washington.

Thủ tướng Anh David Cameron đón tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi năm 2015 tại London - Ảnh: Reuters

“Dưới hệ thống dựa trên luật pháp quốc tế mà cả thế giới tuân theo, chúng tôi kỳ vọng phán quyết của Tòa trọng tài thường trực phải được các bên liên quan tuân thủ”, ông Swire cho hay.

Ông Swire khẳng định Anh xem tự do hàng hải và hàng không là quyền lợi “hoàn toàn không cần thương lượng” của tất cả quốc gia trên thế giới.

Hồi tháng 2.2016, Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) từng cảnh báo Trung Quốc phải tuân thủ phán quyết của tòa án này.

Washington từng bày tỏ quan ngại Trung Quốc có thể dùng phán quyết của tòa, nếu phán quyết này chống lại Bắc Kinh, làm cái cớ thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông. Một khi Bắc Kinh đã lập ADIZ ở Biển Đông như ở biển Hoa Đông trước đây, thì tất cả các chuyến bay đi qua Biển Đông phải xin phép, thông báo cho chính quyền Trung Quốc.