Reuters ngày 7-8 dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết Nhật Bản phát hiện radar hồi cuối tháng 6 và đã gửi công hàm phản đối hôm 5-8 thông qua đại sứ quán nước này ở Trung Quốc. Tokyo yêu cầu Bắc Kinh giải thích mục đích của việc lắp đặt radar trên.

Nhật Bản cho biết loại radar mà Trung Quốc bí mật lắp ở vùng biển Hoa Đông là loại thường được lắp đặt trên các tàu tuần tra và không cần thiết cho việc thăm dò khí đốt. Tokyo lo ngại đây có thể là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc định sử dụng các giàn khoan thăm dò khí đốt tại vùng biển tranh chấp như các trạm quân sự.

Quần đảo Sensaku/Điếu Ngư ở biển Hoa Đông. Ảnh: REUTERS

Nhật Bản đã kêu gọi Trung Quốc ngừng lắp đặt các giàn khoan thăm dò dầu mỏ và khí đốt ở Hoa Đông. Nhật Bản cáo buộc đây là hoạt động thăm dò đơn phương, bất chấp một thỏa thuận mà hai nước ký kết hồi năm 2008 nhằm duy trì hợp tác về việc phát triển các nguồn tài nguyên trong khu vực, nơi hai nước chưa phân định biên giới chính thức.

Hôm 6-8, Nhật Bản cũng gửi một công hàm phản đối khác tới Bắc Kinh sau khi khoảng 230 tàu cá được sáu tàu tuần duyên Trung Quốc hộ tống tiến vào sát vùng biển mà Tokyo gọi là Senkaku còn Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư.

Các vụ việc mới nhất này đã làm căng thẳng song phương leo thang giữa hai láng giềng châu Á liên quan tới các tranh chấp lãnh thổ. Các căng thẳng diễn ra chưa đầy một tháng sau khi Tòa Trọng tài ra tuyên bố bác bỏ yêu sách đường lưỡi bò phi lý của Trung Quốc ở biển Đông.