“Tôi nghĩ chúng ta nên bắt đầu phản công” – Inquirer dẫn lời ông Carpio nói trong một diễn đàn trực tuyến do Hiệp hội Phóng viên nước ngoài ở Philippines tổ chức đầu tuần này. Và một trong những cách “phản công” đó theo ông Carpio là Philippines nên đóng cửa toàn bộ các cơ sở của Viện Khổng Tử - một tổ chức giáo dục trực thuộc Bộ Giáo dục Trung Quốc, hoạt động ở nhiều nước với mục tiêu thúc đẩy ngôn ngữ và văn hóa nước này.

Theo ông, chừng nào Trung Quốc còn chưa chấp nhận phán quyết biển Đông thì các Viện Khổng Tử “không được phép hoạt động ở Philipines”.

Theo lời ông Carpio, Trung Quốc có các Viện Khổng Tử tại trường đại học Philippines và trường đại học Ateneo de Manila. Ông cho rằng các Viện Khổng Tử này “có thể truyền bá sự sai trái lịch sử của họ về đường chín đoạn”.

“Họ có thể truyền bá đến các sinh viên những câu chuyện sai trái về đường chín đoạn, nhưng chúng ta không thể chống lại vì chúng ta không có các viện của riêng mình ở Trung Quốc” – ông Carpio nói.

Tuyên bố chủ quyền đường chín đoạn của Trung Quốc ôm gần như toàn bộ biển Đông, tuy nhiên tuyên bố này đã bị Tòa trọng tài thường trực bác bỏ năm 2016 sau vụ kiện của Philippines. Trung Quốc tới giờ vẫn không thừa nhận phán quyết.

Buổi lễ khánh thành Viện Khổng Tử ở trường đại học Philippines. Ảnh: UPD.EDU

Không lâu trước khi ông Carpio đề nghị đóng cửa các Viện Khổng Tử, cư dân mạng Philippines đã nổi giận trước một đoạn video ca nhạc có tên “Iisang Dagat” (còn có nghĩa One Sea – Một biển) do đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines thực hiện.

Nhìn bề ngoài, đoạn video này nhấn mạnh sự hợp tác chống dịch COVID-19 giữa Philippines và Trung Quốc, nhưng các cư dân mạng Philipines đã nhanh chóng nhận ra và phản đối ý đồ tuyên bố chủ quyền trên toàn biển Đông của Trung Quốc.

Về chuyện này, ông Carpio cho rằng Trung Quốc đã lợi dụng sự tự do bày tỏ chính kiến ở các nước khác để phục vụ ý đồ của mình.

“Ở đất nước này, chúng ta có tự do bày tỏ chính kiến. Chúng ta không thể ngăn cản người Trung Quốc đưa ra video ca nhạc về COVID-19… Đáng tiếc là trong khi đại sứ quán Trung Quốc ở đây có thể công khai video ca nhạc như vậy để tuyên truyền thì đại sứ quán chúng ta ở Bắc Kinh lại không thể làm thế vì họ kiểm duyệt” – ông Carpio nói.

Thêm nữa, theo ông, người Trung Quốc có thể tự do xâm nhập truyền thông Philippines và quảng cáo trên báo. Nhưng người Philippines thì không thể làm điều đó ở Trung Quốc.

Ông Carpio cho biết cuốn sách trực tuyến của ông về tranh chấp biển Đông đã không thể bán ở Trung Quốc vì vướng kiểm duyệt gắt gao ở đó.

“Họ có thể truyền bá những điều sai trái mà chúng ta không thể chống lại. Đó là lý do tại sao người dân họ tin rằng họ thật sự sở hữu biển Đông từ cả 2.000 năm trước, trong khi cả thế giới biết điều này hoàn toàn sai” – theo ông Carpio.

Trung Quốc thành lập Viện Khổng Tử gần như trên khắp thế giới. Tuy nhiên thời gian gần đây nhiều nước đã e dè trước các cơ sở này vì có lo ngại Trung Quốc dùng các Viện Khổng Tử để phục vụ công tác gián điệp.

Viện Khổng Tử của Trung Quốc bên trong một trường đại học Mỹ. Ảnh: JAPAN FORWARD

Tại Mỹ, hàng chục trường đại học đã đóng cửa các cơ sở của Viện Khổng Tử trong trường mình sau khi Quốc hội Mỹ ra luật cho phép Bộ Quốc phòng Mỹ từ chối hỗ trợ cho các chương trình ngôn ngữ Trung Quốc đối với các trường còn cho các cơ sở này hoạt động.

Thụy Điển cũng đã đóng cửa các cơ sở Viện Khổng Tử trong nước vì lo ngại an ninh.

Cuối năm 2019 Bỉ cáo buộc lãnh đạo Viện Khổng Tử tại nước mình làm gián điệp cho Trung Quốc. Và sau cáo buộc này trường đại học Vrije Universiteit Brussel - đại học nghiên cứu nổi tiếng tại Brussels (Bỉ) cho biết sẽ đóng cửa Viện Khổng Tử trong trường