ASEAN phải chung tay hành động để bảo vệ biển Đông
Friday, May 15, 2020 6:48 PM GMT+7
Các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) có thể rơi vào bế tắc nếu Bắc Kinh tiếp tục hoạt động bành trướng.

Các chuyên gia hàng hải hôm 15-5 khẳng định tiến trình đàm phán COC giữa Trung Quốc và ASEAN đang bị ảnh hưởng nặng bởi những hành động hung hăng gần đây của Bắc Kinh trên biển Đông, cũng như bởi đại dịch Covid-19 do virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây ra.

ASEAN phải chung tay hành động để bảo vệ biển Đông - Ảnh 1.

Tàu chiến Mỹ đi gần tàu khoan thăm dò West Capella, do Công ty Dầu khí Petronas (Malaysia) vận hành trên biển Đông Ảnh: Hải quân Mỹ

Tại buổi trao đổi trực tuyến về tình hình biển Đông có tựa đề "Sailing a Course through Contested Waters" do Đại sứ quán Mỹ tại Philippines tổ chức, Viện trưởng Viện biển Đông thuộc Học viện Ngoại giao Việt Nam (DAV), ông Nguyễn Hùng Sơn, cho biết quá trình đàm phán tính đến thời điểm hiện tại đã bị trì hoãn 6 tháng và mục tiêu chốt COC trước năm 2021 dường như ngày một khó khăn hơn.

"Bây giờ, mọi chuyện càng trở nên mờ mịt hơn vì những gì đang xảy ra trên biển Đông" - ông Sơn khẳng định, đồng thời nói rằng Bắc Kinh đang lợi dụng tình hình Covid-19 để đẩy mạnh hoạt động không chỉ riêng tại biển Đông mà còn nhiều khu vực khác trên toàn thế giới, kể cả châu Âu. Theo ông Sơn, điều này phản ánh quan điểm của một số quan chức Trung Quốc rằng Covid-19 chính là "thời cơ chiến lược" để đạt được các lợi ích riêng.

Mặc dù tiến trình đàm phán đang bị ảnh hưởng, chuyên gia hàng hải Sumathy Permal của Viện Nghiên cứu hàng hải Malaysia (MIMA) nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần bảo đảm rằng các cuộc đàm phán vẫn sẽ tiếp tục. Theo bà Permal, ASEAN cần chung tay giải quyết tranh chấp, tiến tới các thỏa thuận bảo vệ hàng hải trong khu vực.

Tuy nhiên, ông Jay Batongbacal, Giám đốc Viện Các vấn đề hàng hải và Luật Biển (IMLOS) của Trường ĐH Philippines, bày tỏ sự lo ngại khi khẳng định quá trình đàm phán COC có thể được nối lại nhưng vẫn sẽ rơi vào bế tắc nếu Bắc Kinh tiếp tục hoạt động bành trướng.

"Các bên có thể sẽ không cởi mở hoặc hợp tác như trước, đặc biệt là về các vấn đề liên quan đến hoạt động thăm dò, đánh cá và đụng độ quân sự. Mọi sự kiện trong những tháng gần đây sẽ khiến các nhà ngoại giao lo ngại khi quyết định nối lại đàm phán" - ông Batongbacal giải thích.

Trong thời gian qua, Trung Quốc thường xuyên bị cộng đồng quốc tế chỉ trích vì hàng loạt hành động gây hấn trên biển Đông, trong đó có chĩa súng radar vào tàu Hải quân Philippines, tàu hải cảnh đâm chìm tàu cá Việt Nam và ngang ngược đòi quản lý 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam thông qua cái gọi là huyện đảo Tây Sa và Nam Sa. Những sự kiện này diễn ra giữa lúc các chính phủ đang tập trung đối phó đại dịch Covid-19.

Trung Quốc xem tranh chấp biển Đông là một vấn đề của riêng châu Á và luôn phản đối mọi động thái can thiệp từ nước ngoài, đặc biệt là Mỹ. Tuy nhiên, ông Gregory Poling, Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, trụ sở Washington - Mỹ), khẳng định nỗ lực đa phương vẫn là giải pháp để đối phó Trung Quốc.

Vị này hối thúc ASEAN hợp tác để biến Trung Quốc thành một "cổ đông có trách nhiệm", tiến hành các động thái bảo vệ môi trường biển ở biển Đông, cũng như bảo tồn nguồn lợi thủy sản tại vùng biển này.

Cũng theo ông Poling, biển Đông đang bị tàn phá nặng nề bởi các hoạt động bồi đắp, cải tạo đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc và nếu các nước không chung tay hành động, mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn rất nhiều trước khi COC ra đời.

Trong khi đó, cảnh báo Bắc Kinh đang tiến đến giai đoạn kiểm soát độc quyền các nguồn tài nguyên biển Đông, ông Batongbacal kêu gọi ưu tiên bảo vệ hàng hải trong chiến lược đối phó với Trung Quốc. "Trước tiên, hãy tập trung vào khía cạnh môi trường. Đây là lợi ích chung. Mọi quốc gia đều chịu tổn thất nếu môi trường biển của biển Đông bị hủy hoại" - giám đốc IMLOS cảnh báo. 

Thách thức hiện trạng trên biển

Quan hệ Nhật Bản và Trung Quốc trong năm 2019 được cho là đang trên đường cải thiện. Dù vậy, sự hiện diện của tàu hải cảnh Trung Quốc tại vùng biển quanh quần đảo Senkaku (do Nhật Bản kiểm soát nhưng bị Bắc Kinh đòi chủ quyền và gọi là Điếu Ngư) hiện nay lại nhiều hơn năm trước đó. Xu hướng này vẫn không có gì thay đổi hoặc thậm chí là còn được đẩy mạnh sau khi dịch Covid-19 khởi phát tại Trung Quốc vào cuối năm 2019 rồi lây lan đến các nước láng giềng.

Tại biển Đông, Trung Quốc đã có một loạt hành động đơn phương sai trái trong bối cảnh cộng đồng quốc tế vật lộn đối phó dịch Covid-19. Còn tại biển Hoa Đông, một số sự kiện đáng chú ý đã xảy ra trong tháng này. Trước tiên, 2 tàu hải cảnh Trung Quốc đã vào vùng biển Nhật Bản trong 2 ngày liên tiếp, 8 và 9-5, một điều ít thấy trong quá khứ. Một diễn biến khác thường nữa là tàu hải cảnh Trung Quốc đã đuổi theo một tàu cá Nhật Bản từ vùng tiếp giáp lãnh hải vào lãnh hải Nhật Bản. Theo ghi nhận của Lực lượng Tuần duyên Nhật Bản, lần gần đây nhất, tàu hải cảnh Trung Quốc tiếp cận và đuổi theo tàu cá Nhật Bản là vào năm 2013.

Tuy nhiên, viết trên tờ Sin Chew Daily (Malaysia), ông Shin Kawashima, chuyên gia Trường ĐH Tokyo (Nhật Bản), cho rằng Trung Quốc sẽ cần phải xem xét cẩn thận rằng liệu chính sách đối ngoại hung hăng theo sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 có đạt được những mục tiêu mong muốn hay không và nhận thức của các nước láng giềng về Bắc Kinh đã thay đổi thế nào.

Hoàng Phương

Theo nld.com.vn

____________________________
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
 

Quyền thụ đắc lãnh thổ tuyệt đối

Quá trình thụ đắc lãnh thổ đối với Hoàng Sa và Trường Sa được Việt Nam thực hiện bằng phương thức chiếm hữu thực sự, hoàn toàn hợp pháp. Việt Nam kiên quyết, kiên trì đấu tranh hòa bình vì quyền thụ đắc lãnh thổ tuyệt đối này.
CUỘC CHIẾN PHÁP LÝ TẠI BIỂN ĐÔNG: Bảo vệ trật tự dựa trên quy tắc tại Biển Đông - Thách thức đầy rẫy và 'mỏ neo' quý giá (Kỳ 1)
Vấn đề xác lập, bảo vệ các quyền hợp pháp của quốc gia trong Biển Đông (phần 3)
Cẩn thận yêu sách chủ quyền lịch sử- bẫy pháp lý Trung Quốc ở Biển Đông (phần 2)
Xây dựng những vùng biển hòa bình - Bài cuối: Việt Nam thể hiện vai trò chủ động và trách nhiệm

Tháng 8/2021, trong bài phát biểu tại phiên thảo luận mở cấp cao trực tuyến của Hội đồng Bảo an LHQ với chủ đề “Tăng cường an ninh biển: Một lĩnh vực hợp tác quốc tế”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra 3 đề xuất nhằm thống nhất hành động toàn cầu để ứng phó kịp thời và hiệu quả với các thách thức an ninh biển, bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định trên biển, trên cơ sở tăng cường hợp tác quốc tế, củng cố lòng tin, tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là Hiến chương Liên hợp quốc và Công ước Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
Xây dựng những vùng biển hòa bình - Bài 3: Tạo dựng lòng tin để thúc đẩy COC
Xây dựng những vùng biển hòa bình - Bài 2: Nền móng thiết lập trật tự quốc tế mới trên biển
Xây dựng những vùng biển hòa bình - Bài 1: Cột mốc quan trọng của luật pháp quốc tế
Sách tranh cho các bé: 'Trường Sa! Biển ấy là của mình'

Hành trình phiêu lưu kỳ thú của chú cún Phong Ba ở đảo Trường Sa đã thu hút nhiều bạn nhỏ và cả ba mẹ đến theo dõi trong buổi ra mắt quyển sách tranh thiếu nhi 'Trường Sa! Biển ấy là của mình'.
Từ thác Bản Giốc, ải Nam Quan... đến Hoàng Sa, Trường Sa
Giải B Sách Quốc gia: Sách quý về quần đảo Trường Sa
"Bức họa Trường Sa"
 

 

Dự án thông tin về Biển Đông của Vietnam Bussines Consulting
Email: vnsea@mail.ru
Ghi rõ nguồn www.vnsea.net khi phát hành lại thông tin từ website này
Информационный портал VBC об Южно-Китайском море.
Copyright © 2012 Vnsea. Все права защищены.