Ông Pat Hannifin, Chỉ huy tàu sân bay USS Ronald Reagan, cho biết: "Mục tiêu của tàu sân bay USS Ronald Reagan là "Hòa bình thông qua sức mạnh" và đó là chính xác những gì các thủy thủ trên tàu mang đến biển Đông". Theo ông Hannifin, với việc Mỹ duy trì cam kết với các đồng minh và một Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở, tàu USS Ronald Reagan mang đến sự linh hoạt và khả năng chiến đấu không thể so sánh ở bất cứ nơi nào trên thế giới.

"Hoạt động của 2 nhóm tác chiến tàu sân bay thể hiện khả năng độc nhất của Mỹ, tăng cường kinh nghiệm chỉ huy và kiểm soát lực lượng tàu sân bay, đồng thời thể hiện cam kết của chúng tôi đối với các đồng minh trong khu vực.

Các hoạt động của chúng tôi còn củng cố các quyền, sự tự do và việc sử dụng hợp pháp vùng biển cũng như không phận được bảo đảm theo luật pháp quốc tế" - ông Todd Cimicata, chỉ huy nhóm máy bay chiến đấu trên tàu sân bay USS Nimitz, cho hay. Cuộc tập trận của Mỹ được lên kế hoạch từ lâu nhưng diễn ra trong lúc Trung Quốc cũng tiến hành các cuộc tập trận quân sự trái phép gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

Đề cập đến việc Mỹ điều 2 tàu sân bay đến biển Đông, Chánh Văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows hôm 6-7 nói với kênh Fox News: "Thông điệp rất rõ ràng. Chúng tôi sẽ không đứng ngoài cuộc và để cho Trung Quốc hay bất kỳ nước nào nắm quyền thống trị và quyền lực cao nhất dù là ở biển Đông hay nơi nào khác. Nhiệm vụ của Mỹ là bảo đảm với thế giới rằng chúng tôi vẫn duy trì lực lượng chiến đấu ưu việt trên toàn cầu".

Quan chức này nói thêm Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định đầu tư nhiều hơn vào quân đội Mỹ không chỉ là khí tài mà còn cả lực lượng quân sự và sẽ tiếp tục như thế. Ông Meadows cũng úp mở rằng tổng thống Mỹ có thể ký sắc lệnh liên quan đến Trung Quốc cùng nhiều vấn đề khác. Cùng ngày, Thượng Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Tom Cotton cho hay các tàu sân bay Mỹ đến biển Đông nhằm ngăn chặn mọi hành động ngang ngược của Trung Quốc đối với các nước khác trong khu vực.

Phát biểu trong diễn đàn trực tuyến cuối tuần qua, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết Ấn Độ bày tỏ ý định tiến hành các hoạt động hàng hải ở biển Đông nhằm duy trì sự cân bằng quyền lực trong khu vực trong khi cáo buộc các cuộc tập trận của Trung Quốc là nguyên nhân gây lo ngại.

Trước đó, trong cuộc điện đàm, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cũng đã nhất trí mở rộng quan hệ đối tác chiến lược tại biển Đông nhằm chống lại những hành động hung hăng của Trung Quốc. 

Nhật Bản tố tàu Trung Quốc xâm phạm lâu kỷ lục

Nhật Bản hôm 6-7 cho biết một số tàu hải cảnh Trung Quốc đã 2 lần xâm phạm lãnh hải nước này trong 4 ngày qua. Cụ thể, theo Lực lượng Bảo vệ bờ biển Nhật Bản (JCG), tàu Trung Quốc đã áp sát quần đảo Senkaku do Tokyo quản lý nhưng bị Bắc Kinh đòi chủ quyền và gọi là Điếu Ngư. Có thời điểm, tàu Trung Quốc chỉ cách quần đảo ở biển Hoa Đông này khoảng 2,5 hải lý. Ngoài ra, tàu của JCG từng buộc phải ngăn tàu Trung Quốc tiếp cận tàu cá nước này.

Theo JCG, các tàu chính phủ Trung Quốc xuất hiện trong vùng biển quanh quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư trong 84 ngày nhưng hành động xâm phạm lãnh hải nói trên (diễn ra từ ngày 2-7) khiến căng thẳng leo thang. Đáng chú ý, 2 vụ xâm phạm lãnh hải này kéo dài lần lượt 30 giờ và 40 giờ. Đây là các khoảng thời gian lâu nhất mà tàu chính phủ Trung Quốc từng xuất hiện bên trong vùng biển của Nhật Bản quanh quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư. Chánh Văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cho biết Tokyo đã liên tục gửi đến Bắc Kinh công hàm phản đối hành động sai trái của tàu Trung Quốc.

Mâu thuẫn giữa Tokyo và Bắc Kinh về quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đã âm ỉ nhiều năm qua và gia tăng vào tháng trước sau khi Hội đồng TP Okinawa phê chuẩn luật thay đổi vị thế hành chính của quần đảo và khẳng định nó là một phần lãnh thổ Nhật Bản. Theo đài CNN, động thái này đã dẫn đến phản ứng gay gắt từ Bắc Kinh. Ngoài ra, quan hệ quốc phòng ngày càng được cải thiện giữa Nhật Bản và Ấn Độ có thể góp phần khiến quan hệ Tokyo - Bắc Kinh xấu thêm. Hồi cuối tháng trước, các tàu huấn luyện của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản đã diễn tập với các tàu hải quân Ấn Độ ở Ấn Độ Dương.

H.Phương