Tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông và biển Hoa Đông: Đại nhân hành tiểu sự
Friday, February 21, 2014 7:06 AM GMT+7
Nhiều người cho rằng, Trung Quốc không khỏi choáng váng và tức giận khi Mỹ liên tiếp công khai chỉ trích những đòi hỏi chủ quyền thái quá của họ ở Biển Đông trong thời gian qua. Những động thái gần đây của Mỹ cũng cho thấy, Washington không thể ngồi yên trước việc Bắc Kinh quyết liệt đòi chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông, nơi chiếm tới 10% sản lượng đánh bắt cá toàn cầu, chứa nguồn dầu mỏ lớn và là tuyến giao thương của 5.000 tỉ USD hàng hóa/ngày.

Theo Giáo sư luật Julian Ku của Trường đại học Hofstra ở New York, Mỹ, việc Washington công khai bác bỏ “đường lưỡi bò” là điều có ý nghĩa rất lớn bởi Mỹ sử dụng luật pháp quốc tế để thách thức các hành động của Trung Quốc trong khu vực.

Chẳng có gì mới

Ngày 17/02, Ngoại trưởng John Kerry rời Indonesia để tới UAE, chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến công du 4 nước Hàn Quốc, Trung Quốc, Indonesia và UAE (từ 13 đến 18/02). Trong thời gian ở Indonesia, Ngoại trưởng John Kerry đã có các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo nước này. Trước đó (14/02), tờ Jarkata Globe đưa tin, Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa tuyên bố, sẽ đề cập với Ngoại trưởng John Kerry các vấn đề như tranh chấp trên Biển Đông và biển Hoa Đông, nỗ lực của Indonesia trong thúc đẩy xây dựng COC và nỗ lực của ASEAN về ngăn chặn sử dụng vũ lực nhằm giải quyết tranh chấp tại Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.

Ngoại trưởng Marty Natalegawa cho biết, Indonesia đang cân nhắc về một thỏa thuận thân thiện và hợp tác giữa các nước trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, có thể ngăn ngừa các xung đột tiềm tàng liên quan đến tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Ông Marty Natalegawa cho rằng, khu vực đang phải đối mặt với 3 thách thức, đó là sự mất lòng tin, tranh chấp lãnh thổ, những thay đổi trong khu vực.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Ngày 16/02, tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng đưa tin, Ngoại trưởng John Kerry đã kết thúc chuyến thăm Trung Quốc mà không tạo được bất cứ đột phá nào trong vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Theo nhận định của Giáo sư quan hệ quốc tế Đại học Nhân Dân, ông Thời Ân Hoằng, chuyến thăm Trung Quốc lần này của Ngoại trưởng John Kerry “chỉ tạo cơ hội cho 2 bên làm rõ sự khác biệt của họ về những vấn đề liên quan”. Đây là chuyến thăm thứ hai của ông John Kerry tới Trung Quốc và là chuyến thăm châu Á thứ năm kể từ khi nhậm chức Ngoại trưởng Mỹ hồi tháng 02/2013.

Được biết, tại cuộc gặp ông John Kerry, Chủ tịch nước Tập Cận Bình nhấn mạnh, Trung Quốc cam kết cùng Mỹ xây dựng quan hệ nước lớn kiểu mới và sẽ tiếp tục nâng cao đối thoại, tăng cường niềm tin, hợp tác cũng như xử lý đúng đắn bất đồng để thúc đẩy quan hệ song phương phát triển lành mạnh và bền vững. Trong khi đó, Ngoại trưởngVương Nghị nhấn mạnh với Ngoại trưởng John Kerry rằng: Không ai có thể làm lay chuyển quyết tâm bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ Trung Quốc. Trước chuyến thăm Bắc Kinh của ông John Kerry, giới truyền thông Trung Quốc cảnh báo Ngoại trưởng Mỹ chớ nghĩ chuyến đi này là một cuộc dạo chơi.

Trước đó (đêm 14/02), trang web Bộ Ngoại giao Mỹ đưa tin, tại Bắc Kinh, ông John Kerry đã thông báo về các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Liên quan đến Biển Đông và biển Hoa Đông, Ngoại trưởng John Kerry cho biết, đã bày tỏ quan tâm của Mỹ về việc cần thiết phải thiết lập một cơ chế giảm đối đầu và dựa trên tính pháp quyền cũng như các vấn đề khác liên quan đến biển Hoa Đông và Biển Đông.

Đồng thời bày tỏ, Mỹ mong muốn ASEAN và Trung Quốc có những bước tiến triển nhanh chóng trong đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) bởi COC sẽ giúp giảm căng thẳng nảy sinh từ tranh chấp lãnh thổ và hàng hải. Ngoại trưởng John Kerry cũng đề nghị Trung Quốc chấm dứt hoặc giảm các hành động khiêu khích ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Theo tờ USA Today, qua phát biểu về Biển Đông, ông John Kerry đã tái khẳng định, Mỹ phản đối Trung Quốc thiết lập ADIZ ở Biển Đông.

Nói mãi vẫn thế

Tờ Le Figaro của Pháp cho rằng, ông John Kerry không kìm được tham vọng của Trung Quốc cho dù Ngoại trưởng Mỹ đã đề nghị Bắc Kinh giảm bớt các yêu sách chủ quyền lãnh thổ. Nhiều người nói rằng, tuy Mỹ rất khó chấp nhận việc trung tâm chính trị quốc tế đã thay đổi, nhưng buộc phải thích ứng với sự trỗi dậy của Trung Quốc. Giới bình luận cho rằng, Mỹ liên tục tuyên bố đứng trung lập trong các cuộc tranh chấp chủ quyền nóng bỏng ở Biển Đông và biển Hoa Đông, nhưng những động thái gần đây của Washington cho thấy “nói vậy mà không phải vậy”.

Ngày 14/02, Ngoại trưởng Fumio Kishida cho biết, Tokyo có thể cho phép Mỹ đưa vũ khí hạt nhân vào Nhật Bản trong tình huống khẩn cấp có nguy cơ đe dọa tới an toàn của công dân nước này. Giới quân sự Đài Loan cho rằng, nếu Nhật Bản quyết tâm phát triển vũ khí hạt nhân thì sẽ làm được bởi Tokyo có khoa học cơ bản phát triển, là quốc gia công nghệ cao và sở hữu nhiều nguyên liệu hạt nhân.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và người đồng cấp Hàn Quốc Yun Byung-se bắt tay nhau trong cuộc họp báo ở Seoul

Ngày 13/02, phát biểu trước khi rời Hàn Quốc, ông John Kerry tái khẳng định quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm trong hiệp ước an ninh mà Mỹ đã ký với Nhật Bản. Theo đó, Washington sẽ bảo vệ Senkaku/Điếu Ngư nếu bị một nước thứ ba tấn công. Sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Hàn Quốc Yun Byung Se, ông John Kerry khẳng định: Hàn Quốc và Nhật Bản cần bỏ lại lịch sử sau lưng để cải thiện quan hệ song phương. Bởi quan hệ hữu hảo giữa Hàn Quốc và Nhật Bản, sẽ đem lại lợi ích cho hai nước, khu vực và Mỹ.

Theo Hãng tin Yonhap, Hàn Quốc được đưa vào chương trình công du 4 nước châu Á vào phút cuối (Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Philippines) của Tổng thống Barack Obama (hạ tuần tháng 4) cho thấy, Washington muốn tăng cường gắn kết ngoại giao, kinh tế và an ninh với các nước Châu Á - Thái Bình Dương; đồng thời tránh “nhất bên trọng, nhất bên khinh” giữa 2 đồng minh thân cận Tokyo và Seoul. Được biết, Trung Quốc và Nhật Bản đang khẩu chiến trong việc đòi bồi thường vụ đâm tàu tuần tiễu ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hồi năm 2010.

Theo nhà phân tích chính trị John Thomas Didymus, một cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa Trung Quốc và Nhật Bản có thể giúp Mỹ hưởng lợi. Ông John Thomas Didymus nói rằng, việc Ngoại trưởng John Kerry không thừa nhận ADIZ tại biển Hoa Đông của Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh cho rằng, Washington đang cố gắng kích động một “cuộc xung đột giới hạn” giữa Bắc Kinh và Tokyo và đây là một phần nỗ lực của Mỹ nhằm làm tê liệt ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc ở tây Thái Bình Dương. Theo ông John Thomas Didymus, Mỹ sử dụng Nhật Bản để kiềm chế Trung Quốc leo thang tại Châu Á - Thái Bình Dương. Và xung đột Nhật - Trung có khả năng là một cuộc xung đột khu vực nếu Mỹ không tham gia trực tiếp.

Giới quân sự cho rằng, tham vọng viễn dương của Trung Quốc đang được đẩy nhanh sau khi hải quân nước này liên tục diễn tập quân sự và mở các tuyến hàng hải mới. Điều đáng nói là động thái này diễn ra trong bối cảnh Mỹ quyết tâm “xoay trục” về Châu Á - Thái Bình Dương.

Theo ôngRory Medcalf, chuyên gia về an ninh châu Á thuộc Viện Nghiên cứu Lowy, Australia, những động thái gần đây không khác gì màn phô diễn lực lượng của Trung Quốc - Bắc Kinh đang phát đi tín hiệu họ có đủ quyền sử dụng các tuyến hàng hải quốc tế và chỉ 5 năm nữa, Trung Quốc sẽ tiến hành các hoạt động quân sự bên ngoài Biển Đông và biển Hoa Đông một cách bình thường. Nhiều chuyên gia nói rằng, Trung Quốc sẵn sàng sử dụng các thủ đoạn “hẹp hòi, ti tiện, tiểu nhân” để trả đũa những quốc gia mà Bắc Kinh không hài lòng.

Con kiến leo cành đa

Theo giới truyền thông, Philippines đang khẩn trương hoàn thiện hồ sơ kiện Trung Quốc sau khi 5 luật sư người Mỹ và Anh hoàn chỉnh hồ sơ của Manila để trình tòa trước thời hạn 30/03 nhằm chứng minh tuyên bố “đường lưỡi bò” của Bắc Kinh là không hợp pháp theo Luật Biển. Hãng tin Reuters dẫn bình luận của giới phân tích, với các bên tranh chấp Biển Đông thì đưa Trung Quốc ra tòa là một cách hợp pháp, bất chấp việc Bắc Kinh từ chối tham gia. Phán quyết cuối cùng của tòa dù không được thực hiện cũng sẽ có trọng lượng đạo đức và chính trị đáng kể.

Mỹ - Nhật tiến hành diễn tập quân sự đoạt đảo

Ngày 12/02, tờ Inquirer đưa tin, Bộ Quốc phòng Philippines tuyên bố, Manila đã kiềm chế tối đa trước tình hình ở Biển Đông cho dù bị các đối tượng quấy rối. Trước đó (11/02), Công ty AgustaWestland thuộc Tập đoàn Finmeccanica của Italia cho biết, đã ký với hải quân Philippines một hợp đồng cung cấp thêm 2 máy bay trực thăng hàng hải AW 109 Power để Manila tăng cường bảo vệ khu đặc quyền kinh tế, trinh sát hàng hải và an ninh hàng hải.

Trong chuyến thăm Philippines hồi tháng 12/2013, Ngoại trưởng John Kerry từng cảnh báo Trung Quốc không được có bất kỳ động thái nào nhằm đơn phương tuyên bố thành lập ADIZ ở Biển Đông như đã làm ở biển Hoa Đông. Nhiều chuyên gia nhận định, việc Trung Quốc không ngừng khuếch trương sức mạnh quân sự tại Thái Bình Dương (duy trì tranh chấp chủ quyền biển đảo với Nhật Bản và một số nước ASEAN) là lý do khiến các đồng minh của Mỹ tại khu vực đặt hy vọng vào chiến lược xoay trục của Washington.

Tư lệnh hải quân Mỹ, Đô đốc Jonathan Greenert cam kết, Mỹ sẽ tăng cường hiện diện tại Châu Á - Thái Bình Dương trong bối cảnh những căng thẳng liên quan đến tranh chấp lãnh thổ trong khu vực đang ngày càng gia tăng. Đô đốc Jonathan Greenert đưa ra tuyên bố này nhân chuyến thăm Malaysia. Phát biểu trước các học viên Đại học Quốc phòng Philippines ở thủ đô Manila, Tư lệnh hải quân Mỹ khẳng định, Washington sẽ không đứng về bên cụ thể nào trong tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, nhưng cũng không chấp nhận cách hành xử hiếu chiến vượt ngoài khuôn khổ luật pháp quốc tế. Điều này đồng nghĩa với việc Mỹ tôn trọng và có nghĩa vụ bảo vệ Philippines theo Hiệp ước Quốc phòng ký năm 1951, theo đó nếu một trong hai nước bị tấn công quân sự thì nước kia sẽ có nghĩa vụ giúp đỡ.

Theo Đô đốc Jonathan Greenert, hải quân Mỹ sẽ tăng cường sự hiện diện ở tây Thái Bình Dương từ mức 50 tàu hiện nay lên mức 60 tàu vào năm 2020. Tuyên bố của Đô đốc Jonathan Greenert được đưa ra trong bối cảnh Ngoại trưởng John Kerry đang có chuyến công du thứ 5 đến châu Á. Được biết, Mỹ sẽ triển khai tàu ngầm hạt nhân tấn công Topeka SSN 754 lớp Los Angeles ở Guam (sau tháng 10/2014) để củng cố căn cứ chiến lược ở tây Thái Bình Dương, nhằm kiềm chế Trung Quốc.

Ngày 14/02, trang mạng quân sự sina giải thích lý do không quân Trung Quốc mua sắm máy bay chiến đấu Su-35 của Nga. Trước đó (12/02), tuần báo Người đưa tin công nghiệp quốc phòng của Nga đưa tin, Trung Quốc dự định sở hữu 4 tàu sân bay trong tương lai gần. Những tàu sân bay này không sử dụng động cơ hạt nhân, trong quá trình chế tạo sẽ tích cực tham khảo kinh nghiệm chế tạo và cải tạo tàu sân bay mua của Ukraine năm 1998 (hiện là Liêu Ninh).

Trong tương lai xa, số lượng tàu sân bay của Trung Quốc có thể sẽ chỉ kém Mỹ (hiện có 11 chiếc). Ngoài ra, Trung Quốc còn dự định sở hữu ít nhất 6 biên đội tàu sân bay để triển khai ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Được biết, trong giai đoạn 2015-2016, Trung Quốc sẽ sở hữu 2 tàu sân bay, nhưng kế hoạch này khó thực hiện đúng hạn.

Ngày 11/02, Đài Tiếng nói nước Nga dẫn báo cáo của Văn phòng tình báo hải quân Mỹ cho rằng, lô tàu ngầm hạt nhân Type 094 đầu tiên trang bị tên lửa xuyên lục địa Cự Lang-2 của Trung Quốc sẽ bắt đầu tuần tra trong năm 2014 và đây là thời khắc quan trọng trong lịch sử hải quân nước này. Ngày 12/02, tờ Sankei Shimbun cho biết, tại Ủy ban ngân sách Hạ viện Nhật Bản, Thủ tướng Shinzo Abe đã kêu gọi Bộ Quốc phòng Nhật Bản và Trung Quốc xây dựng cơ chế liên lạc để tránh xảy ra sự cố ngẫu nhiên, dẫn đến xung đột.

Bộ trưởng Quốc phòng Itsunori Onodera cho biết, nếu xảy ra tình huống như máy bay quân sự Trung Quốc tấn công máy bay Mỹ trên bầu trời quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, có thể điều Lực lượng Phòng vệ và cho phép sử dụng vũ lực. Theo hãng tin Reuters, tình hình căng thẳng trong quan hệ Trung - Nhật có thể tiếp tục kéo dài, nhưng không có nhiều khả năng nổ ra chiến tranh.

Ngày 15/02, tờ The Times of India đưa tin, Trung Quốc vừa đề xuất thành lập Bộ Quy tắc ứng xử (COC) với Ấn Độ tại khu vực biên giới mà hai bên đang tranh chấp. Đề xuất được đưa ra tại cuộc đối thoại giữa Cố vấn An ninh quốc gia Ấn Độ Shivshankar Menon với Ủy viên quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì tại thủ đô New Delhi hôm 10/02. Nhưng cho tới nay New Delhi vẫn chưa trả lời đề nghị này.

Cũng trong ngày 15/02, Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) đưa tin, Hongkong đã chấp thuận để Trung Quốc xây dựng một quân cảng tại quận trung tâm của đặc khu này.

 

Hồng Thất Công - Tuấn Quỳnh

Theo Petrotimes

____________________________
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
Bullet  
 

Quyền thụ đắc lãnh thổ tuyệt đối

Quá trình thụ đắc lãnh thổ đối với Hoàng Sa và Trường Sa được Việt Nam thực hiện bằng phương thức chiếm hữu thực sự, hoàn toàn hợp pháp. Việt Nam kiên quyết, kiên trì đấu tranh hòa bình vì quyền thụ đắc lãnh thổ tuyệt đối này.
CUỘC CHIẾN PHÁP LÝ TẠI BIỂN ĐÔNG: Bảo vệ trật tự dựa trên quy tắc tại Biển Đông - Thách thức đầy rẫy và 'mỏ neo' quý giá (Kỳ 1)
Vấn đề xác lập, bảo vệ các quyền hợp pháp của quốc gia trong Biển Đông (phần 3)
Cẩn thận yêu sách chủ quyền lịch sử- bẫy pháp lý Trung Quốc ở Biển Đông (phần 2)
Sách tranh cho các bé: 'Trường Sa! Biển ấy là của mình'

Hành trình phiêu lưu kỳ thú của chú cún Phong Ba ở đảo Trường Sa đã thu hút nhiều bạn nhỏ và cả ba mẹ đến theo dõi trong buổi ra mắt quyển sách tranh thiếu nhi 'Trường Sa! Biển ấy là của mình'.
Từ thác Bản Giốc, ải Nam Quan... đến Hoàng Sa, Trường Sa
Giải B Sách Quốc gia: Sách quý về quần đảo Trường Sa
"Bức họa Trường Sa"
 

 

Dự án thông tin về Biển Đông của Vietnam Bussines Consulting
Email: vnsea@mail.ru
Ghi rõ nguồn www.vnsea.net khi phát hành lại thông tin từ website này
Информационный портал VBC об Южно-Китайском море.
Copyright © 2012 Vnsea. Все права защищены.