Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc ông Joko Widodo chống Bắc Kinh. Và trong cuộc hội đàm giữa ông Joko Widodo với Tổng bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình cũng sẽ đề cập tới Biển Đông; đồng thời muốn đạt được những kết quả cụ thể về sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng của Jakarta.

Ngày 25/03, tờ Today Online của Singapore đưa tin, ngay sau khi khẳng định “đường lưỡi bò” không có căn cứ pháp lý, ông Joko Widodo cũng tuyên bố, Jakarta không đứng về bên nào trong tranh chấp tại cuộc họp báo ở Nhật Bản và Indonesia sẵn sàng “môi giới trung thực” để giải quyết tranh chấp lãnh thổ. Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi còn giải thích, tuyên bố của ông Joko Widodo về “đường lưỡi bò” chỉ biểu hiện quyết tâm của Tổng thống Indonesia muốn kết thúc tranh chấp ở Biển Đông.

Cũng trong ngày 25/03, tờ South China Morning Post cho biết, trong cuộc trả lời phỏng vấn với báo này, ông Joko Widodo còn mong muốn Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) giữa ASEAN với Trung Quốc sẽ “chấp nhận được cho tất cả các bên”.

Theo Tân Hoa xã, ông Joko Widodo đã đưa ra dự thảo xây dựng 24 cảng biển mới để tăng cường giao thông hàng hải trong nhiệm kỳ của mình và Tổng thống Indonesia muốn các nhà đầu tư Trung Quốc sẽ thực hiện phần lớn các dự án này. Còn theo tờ Wall Street Journal, Indonesia cần khoảng 400 tỉ USD (một khoản tài chính lớn, gần bằng 50% GDP của Indonesia năm 2014) cho các dự án cơ sở hạ tầng.

Theo giới truyền thông, trước khi tới Trung Quốc, Tổng thống Joko Widodo đã có chuyến công du Nhật Bản, và ngày 24/03, ông đã cam kết quan tâm tới những tâm tư và nguyện vọng của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Indonesia. Được biết, Tokyo sẽ cung cấp cho Indonesia các khoản vay lãi suất thấp trị giá 1,17 tỉ USD để xây dựng một hệ thống giao thông hiện đại quy mô lớn ở thủ đô Jakarta. Trước đó (23/03), Thủ tướng Shinzo Abe và Tổng thống Joko Widodo đã nhất trí tăng cường hợp tác an ninh - quốc phòng để duy trì hòa bình trong khu vực, đồng thời kêu gọi Trung Quốc và ASEAN đẩy nhanh tham vấn để sớm hoàn thành COC.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 23/03, phát biểu tại buổi tiếp 7 nghị sĩ cấp cao trong liên minh cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ở thủ đô Bắc Kinh, Chủ tịch Chính Hiệp Du Chính Thanh khẳng định, quan hệ giữa hai nước đang trên đà cải thiện theo hướng tích cực.

Theo nghị sĩ Kiyohiko Toyama, Chủ tịch Chính Hiệp Du Chính Thanh cũng nhấn mạnh, các hoạt động tưởng niệm 70 năm kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ hai trong năm nay không nhằm kích động sự oán giận đối với Nhật Bản và 2015 là cơ hội tốt để cải thiện quan hệ song phương bị rạn nứt do vấn đề tranh chấp lãnh thổ và quan điểm lịch sử. Nhưng theo ông Du Chính Thanh, để nắm bắt cơ hội này, Nhật Bản cần phải đối diện với lịch sử thời chiến của mình.

Ngày 24/03, vòng đàm phán biên giới Ấn Độ - Trung Quốc lần thứ 18 đã kết thúc sau 2 ngày làm việc tại thủ đô New Delhi và Cố vấn An ninh quốc gia Ấn Độ Ajit Doval và Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì đã thống nhất rằng, cần phải xử lý đúng đắn vấn đề kiểm soát tranh chấp biên giới, cũng như thực hiện sự đồng thuận mà lãnh đạo hai nước đã đạt được trong tháng 09/2014, sau chuyến thăm Ấn Độ của Chủ tịch nước Tập Cận Bình.

Và vòng đàm phán lần thứ 18 diễn ra trong bối cảnh Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chuẩn bị thăm Trung Quốc trong tháng 5 nhằm thúc đẩy quan hệ song phương. Ngoại trưởng Sushma Swaraj vừa có chuyến thăm Trung Quốc để chuẩn bị cho chuyến công du của Thủ tướng Narendra Modi, đã khẳng định sự cần thiết phải có một “giải pháp đột phá” về vấn đề biên giới, không để vấn đề này cho thế hệ tương lai.

Theo giới truyền thông, sau khi lên nắm quyền (mùa hè năm 2014), Thủ tướng Narendra Modi cam kết cải thiện quan hệ với Trung Quốc, đồng thời kêu gọi hai nước sớm giải quyết tranh chấp biên giới. Nhưng cho tới nay, Trung Quốc và Ấn Độ vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trong tranh chấp lãnh thổ trên đường giới chung dài hơn 4.000km. Bởi những vụ đụng độ, đột nhập qua biên giới vẫn tiếp diễn khi Ấn Độ cáo buộc Trung Quốc xâm nhập khu vực Chumar tại vùng Ladakh.

Theo ông Tập Cận Bình, các sự kiện như Chumar có thể còn diễn ra bởi biên giới chưa được phân định. Trong khi đó Ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định, Trung - Ấn cần nỗ lực nhiều hơn để củng cố hợp tác song phương, nhằm tìm ra giải pháp cuối cùng cho vấn đề biên giới.

Tuấn Quỳnh

Theo Petrotimes