Nếu như hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh khắc sâu trong trái tim mỗi người dân Cu-ba, thì hình ảnh Tổng Tư lệnh Phi-đen Ca-xtơ-rô cũng in đậm trong tâm can người dân Việt Nam. Vị lãnh tụ lỗi lạc của đất nước Anh hùng, bất khuất này là nguyên thủ nước ngoài duy nhất có mặt ở vùng giải phóng Quảng Trị tháng 9-1973, với câu nói tạc dạ, ghi lòng nhân dân hai nước, tiếp lửa cho cả dân tộc ta trong cuộc chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc: "Vì Việt Nam, Cu-ba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình".

Thật trùng hợp, chuyến thăm Cu-ba lần này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đúng dịp kỷ niệm 45 năm Tổng Tư lệnh Phi-đen Ca-xtơ-rô thăm, khích lệ quân dân Quảng Trị. Vì thế, khi đến thành phố Xan-ti-a-gô Ðề Cu-ba, có Chủ tịch Ra-un Ca-xtơ-rô cùng đi, Tổng Bí thư và Ðoàn đã đến nghĩa trang mang tên nữ thánh I-phi-hê-a, một trong những đức trinh người Ê-ti-ô-pi-a được Ðại tông đồ thánh Ma-tê-ô rửa tội, để viếng mộ Anh hùng Hô-xê Mác-ti và mộ lãnh tụ Phi-đen Ca-xtơ-rô. Sau khi quân nhạc cử Quốc thiều hai nước, Tổng Bí thư Ðảng ta và Chủ tịch Ra-un Ca-xtơ-rô, dâng hoa, bày tỏ lòng thành kính đối với người anh hùng dân tộc Cu-ba. Phần mộ của Phi-đen được kiến tạo bởi những tảng đá gra-nít nguyên khối, tạc hình hạt ngô, mầu trắng xám, tượng trưng cho tinh thần đấu tranh trong sáng, cao cả của Phi-đen và hàm chứa câu nói nổi tiếng của người Anh hùng dân tộc Hô-xê Mác-ti "Tất cả vinh quang trên thế giới chỉ chứa đựng trong một hạt ngô". Chung quanh mộ là 19 cột đá cẩm thạch, đại diện cho 19 trung đội anh hùng Lát Ma-ri-a của Quân đội quật khởi Cu-ba. Sau giây phút trang nghiêm, tĩnh lặng của phút mặc niệm, dường như ai trong đoàn cũng nhớ đến hình ảnh Tổng Tư lệnh Phi-đen sát cánh cùng các chiến sĩ Việt Nam ở Khe Sanh, Quảng Trị, hiên ngang phất cao lá cờ quyết chiến, quyết thắng, khi đứng trên chiếc xe tăng địch mà quân ta vừa thu được; hay một Phi-đen rất gần gũi và đáng kính bên cạnh nữ Anh hùng Quân Giải phóng miền nam Tạ Thị Kiều khi thăm một căn cứ trong vùng giải phóng Quảng Trị.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Tư lệnh Phi-đen Ca-xtơ-rô là hai con người của lịch sử đã kết nối, xây đắp tình hữu nghị cho hai dân tộc anh hùng. Và chính vì thế dù "cách xa nhau hàng vạn dặm nhưng lòng dân hai nước gần gũi như anh em một nhà" (Hồ Chí Minh - Báo Nhân Dân, số 4591, ngày 2-11-1966). Chuyến thăm Cu-ba của Tổng Bí thư lần này không chỉ khắc sâu thêm tình hữu nghị bền vững ấy, mà còn khẳng định Ðảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn sát cánh cùng hòn đảo tự do, Tổ quốc của một dân tộc hiên ngang và bất khuất trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội của đất nước Cu-ba cách mạng. Ðó cũng là điều người lãnh đạo cao nhất của Ðảng ta gửi gắm thanh niên Việt Nam và thanh niên Cu-ba tại buổi bế mạc cuộc gặp thế hệ trẻ hai nước diễn ra ngày 29-3.

Trong cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, Cu-ba và Việt Nam luôn bên nhau. Trong thời kỳ xây dựng cuộc sống hôm nay, hai dân tộc giúp đỡ nhau chí tình, chí nghĩa, chia sẻ kinh nghiệm trong công cuộc đổi mới của Việt Nam cũng như đường lối cập nhật hóa mô hình kinh tế của Cu-ba, cùng học tập lẫn nhau để phát triển đất nước bền vững. Trong bài nói chuyện, giao lưu với sinh viên tại buổi nhận bằng Tiến sĩ danh dự chuyên ngành khoa học chính trị do Trường đại học Tổng hợp La Ha-ba-na trao tặng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập nhiều vấn đề từ thực tiễn đổi mới của Việt Nam, như phát triển bền vững, thực hiện công bằng xã hội trong từng chính sách và từng bước đi cụ thể; vấn đề đặt con người vào vị trí trung tâm của chiến lược phát triển, con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của phát triển,... Bài nói chuyện được giáo viên, sinh viên ngôi trường 290 năm tuổi này hào hứng đón nhận và trao đổi thêm nhiều nội dung mà nước bạn quan tâm, như đâu là vấn đề then chốt góp phần vào những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử đã đạt được trong quá trình đổi mới ở Việt Nam; về việc giữ gìn phát huy giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh; đâu là những ngành, lĩnh vực tiềm năng để nâng quan hệ song phương hai nước lên tầm cao mới?… Những nội dung ấy được Tổng Bí thư trao đổi, trả lời hết sức thấu đáo và thuyết phục. Với tiềm năng và điều kiện của mỗi nước, Tổng Bí thư tin rằng con đường mà mỗi Ðảng vạch ra nhằm thực hiện đổi mới toàn diện, hay cập nhật hóa mô hình phát triển kinh tế, xã hội xã hội chủ nghĩa sẽ đi đến mục tiêu của mình, nhưng cũng nhắc lại câu nói của Chủ tịch Phi-đen: "Cách mạng không phải là một thứ dễ dàng. Cách mạnh là một cuộc đấu tranh giữa tương lai và quá khứ". Bởi thế, Việt Nam, Cu-ba càng phải sát cánh bên nhau, để làm sâu sắc hơn, mang lại hiệu quả thiết thực hơn các mối quan hệ anh em mẫu mực, hữu nghị, truyền thống hợp tác toàn diện, đoàn kết thủy chung giữa hai nước.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Tổng Bí thư và lãnh đạo cấp cao Cu-ba đã chứng kiến việc ký kết hàng chục văn bản thỏa thuận, hợp đồng, ghi nhớ về nhiều lĩnh vực, ngành mà hai bên có lợi thế và nhu cầu.

Những ngày này, trên đất nước Cu-ba anh em, đến đâu, chúng tôi cũng được nghe, được chứng kiến những việc làm thiết thực, thắm tình hữu nghị giữa hai nước. Tại cuộc Hội đàm cấp cao, Tổng Bí thư Ðảng ta và Chủ tịch Ra-un Ca-xtơ-rô đều khẳng định mối quan hệ đặc biệt Cu-ba - Việt Nam là tài sản vô giá của hai Ðảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước; hai bên phấn đấu không ngừng để giữ gìn, bảo vệ và truyền lại cho các thế hệ mai sau vun đắp, phát triển. Trân trọng quá khứ, để thống nhất hành động trong hiện tại, hầu hết các bạn thanh niên dự buổi bế mạc cuộc gặp thế hệ trẻ hai nước đều mặc áo phông, sau lưng có dòng chữ "Vì Việt Nam, Cu-ba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình".

Trong buổi giao lưu, tặng quà Trường tiểu học mang tên nữ anh hùng Việt Nam Võ Thị Thắng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, các em học sinh ở đây tuổi từ 5 đến 11, mặc quần áo đẹp, tung tăng như ngày hội. Không khí buổi nói chuyện giao lưu không khác gì một trường học ở Việt Nam, bởi nhiều em mặc áo dài truyền thống Việt Nam, đội nón lá hát các bài hát của Việt Nam, các điệu múa thiết tha của Việt Nam. Cứ mỗi bài hát kết thúc, các em lại hô vang: Cu-ba muôn năm! Việt Nam muôn năm! Cu-ba, Việt Nam muôn năm! Cu-ba, Việt Nam mãi mãi bên nhau.

Những câu nói ấy, chúng tôi được nghe nhiều lần ở các nơi diễn ra hoạt động giao lưu, đón tiếp đoàn. Tình hữu nghị đặc biệt giữa hai nước được các thế hệ như Tổng Tư lệnh Phi-đen, Chủ tịch Ra-un Ca-xtơ-rô,… truyền lại đầy nhiệt huyết đã thấm vào tình cảm mỗi người dân vùng biển Ca-ri-bê này từ khi còn mang khăn quàng đỏ như thế/.

Bắc Văn

Theo Nhân dân