Các phát biểu được đưa ra trong hội thảo kỷ niệm 20 năm ký kết Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), do Bộ Ngoại giao Trung Quốc và một số viện nghiên cứu của nước này tổ chức trực tuyến ngày 25-7.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia Nguyễn Mạnh Đông dự hội thảo ngày 25-7 - Ảnh: Bộ Ngoại giao Việt Nam
Tham dự hội thảo có một số bộ trưởng, nguyên bộ trưởng ngoại giao ASEAN, những người đã từng tham gia ký DOC năm 2002 cùng các học giả đến từ Trung Quốc và các nước ASEAN.
Về phía Việt Nam có nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên, Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Phạm Sao Mai và Phó chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia Nguyễn Mạnh Đông, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Việt Nam phát tối cùng ngày.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Dy Niên nhấn mạnh DOC là văn bản quan trọng đầu tiên được ký kết giữa ASEAN với một nước đối tác, góp phần vào việc thúc đẩy hòa bình, tin cậy và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc.
Theo ông, DOC tái khẳng định sự tôn trọng và cam kết của các bên đối với tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị phát biểu tại hội thảo ngày 25-7 - Ảnh: Bộ Ngoại giao Trung Quốc
Phát biểu tại hội thảo, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khẳng định nước này muốn hòa bình, ổn định ở Biển Đông bởi đây là tiền đề của sự phát triển tại khu vực.
Nhà ngoại giao Trung Quốc kế đó đề nghị các bên tiếp tục duy trì hòa bình, hợp tác trên biển; thúc đẩy đàm phán, sớm đạt được một Bộ quy tắc ứng xử về Biển Đông (COC) và xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, hữu nghị, hợp tác.
"Trung Quốc cam kết hợp tác với các nước ASEAN để trở thành người bảo vệ hòa bình hàng hải, người thúc đẩy hợp tác hàng hải và đóng góp vào phát triển hàng hải", Bộ Ngoại giao Trung Quốc trích lời của ông Vương Nghị.
Bài phát biểu của các bộ trưởng và đại biểu ASEAN tại hội thảo đều khẳng định vai trò quan trọng của DOC, cho rằng ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục thực thi một cách đầy đủ và hiệu quả DOC, duy trì môi trường thuận lợi cho việc đàm phán COC.
Các đại biểu cũng khẳng định thành quả đàm phán COC cho đến nay là khá tích cực, thực chất.
Tuy nhiên, để thúc đẩy đàm phán tiếp tục có tiến triển, ASEAN và Trung Quốc cần thực hiện tự kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, tôn trọng quyền và lợi ích của các bên phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982.