Theo hãng tin Reuters, Sri Lanka thông báo nước này đã đồng ý để tàu do thám Yuan Wang 5 của Trung Quốc cập cảng Hambantota vào ngày 16/8. Quyết định này được đưa ra bất chấp những lo ngại về an ninh của Mỹ và Ấn Độ - nước láng giềng của Sri Lanka.
Cảng Hambantota ở Sri Lanka (Ảnh: Reuters).
Theo các chuyên gia phân tích an ninh nước ngoài, tàu Yuan Wang 5 là một trong những tàu theo dõi không gian thế hệ mới nhất của Trung Quốc, được sử dụng để giám sát các vụ phóng vệ tinh, tên lửa và tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Cảng Hambantota ở phía nam Sri Lanka hiện do Trung Quốc kiểm soát. Cựu Thủ tướng Sri Lanka Ranil Wickremesinghe đã đồng ý cho Công ty cổ phần cảng Trung Quốc thuê cảng Hambantota trong thời hạn 99 năm để đổi lấy khoản tiền 1,1 tỷ USD. Ông Wickremesinghe cho biết khoản tiền này sẽ giúp giảm bớt gánh nặng nợ nần cho Sri Lanka, sau khi nước này vay tiền của Trung Quốc để xây dựng cảng.
Cảng Hambantota chiến lược ở phía nam thủ đô Colombo là nơi phục vụ các tuyến vận tải chính giữa châu Âu và châu Á, đồng thời là một phần trong kế hoạch "chuỗi ngọc trai" của Bắc Kinh gồm một loạt cảng trải dài từ vùng biển của Trung Quốc tới vịnh Péch-xích.
Trung Quốc đã lên tiếng phủ nhận mọi lo ngại về yếu tố quân sự trong dự án đầu tư của nước này tại cảng Hambantota. Bắc Kinh khẳng định dự án mang lại lợi ích cho cả hai nước và sẽ hỗ trợ cho nền kinh tế Sri Lanka.
Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều cố gắng mở rộng ảnh hưởng tại Sri Lanka, quốc gia đang đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất kể từ khi giành độc lập.
Trung Quốc là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Sri Lanka. Theo Tổ chức tư vấn Gateway House có trụ sở tại Mumbai (Ấn Độ), Bắc Kinh đã chi hơn 15 tỷ USD đầu tư vào Sri Lanka kể từ năm 2005.
Trong khi đó, Ấn Độ năm nay là nước giúp đỡ Sri Lanka nhiều nhất. Tuy nhiên, Ấn Độ lo ngại Trung Quốc, đối thủ lớn hơn và mạnh hơn, sẽ sử dụng cảng Hambantota gần tuyến đường vận chuyển chính Á-Âu làm căn cứ quân sự.
Ấn Độ ngày 12/8 bác tin nước này đã gây sức ép lên Sri Lanka để từ chối cho tàu Trung Quốc cập cảng. "Chúng tôi bác bỏ rõ ràng những lời "bóng gió" và tuyên bố như vậy về Ấn Độ. Sri Lanka là một quốc gia có chủ quyền và đưa ra các quyết định độc lập của họ", Arindam Bagchi, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Ấn Độ, cho biết.