Từ trái sang: Ngoại trưởng Ukraine, Pháp, Đức và Nga bước vào cuộc họp tìm lối thoát cho khủng hoảng Ukraine tại Berlin

Ngày 18/08, cuộc đàm phán kín kéo dài 5 giờ đồng hồ giữa Ngoại trưởng Đức, Nga, Ukraine và Pháp tại Berlin nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng bên trong Ukraine chỉ đem lại kết quả khiêm tốn. Trong 4 vấn đề được thảo luận gồm ngưng bắn, kiểm soát biên giới, viện trợ nhân đạo và giải pháp chính trị cho nội tình Ukraine thì các bên chỉ đạt được thỏa thuận cho vấn đề nhân đạo.

Theo Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, các vấn đề liên quan đến việc đoàn xe chở hàng cứu trợ của Nga đến miền đông Ukraine đã được giải quyết sau cuộc gặp tại Berlin. Thực ra, trước đó Nga và Ukraine đã đạt được thỏa thuận thông quan cho đoàn xe của Nga gồm 280 chiếc chở hàng cứu trợ bao gồm nước, thực phẩm và thuốc men cho vùng chiến sự miền đông Ukraine.

Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier mô tả đây là cuộc “thảo luận khó khăn” vì những nghi kỵ giữa các bên còn quá lớn. Chỉ trong một tuần qua, những cáo buộc giữa Ukraine và Nga vẫn diễn ra ác liệt. Ngày 16/08, Văn phòng Tổng thống Ukraine thông báo trong đêm 15/08 quân đội nước này đã tấn công và tiêu diệt phần lớn đoàn xe bọc thép Nga xâm nhập lãnh thổ. Trước đó, Ukraine cáo buộc Nga đưa một đoàn 28 xe bọc thép tràn qua biên giới. Phát ngôn viên quân đội Ukraine Andriy Lysenko khẳng định họ đã theo dõi đoàn xe bọc thép ngay khi lực lượng này băng qua biên giới giữa hai nước. “Chúng tôi đã có những hành động thích hợp và đã một vài xe quân sự đã bị tiêu diệt”- ông Lysenko nói.

Phản bác lại những thông tin này, tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga ngày 16/08 nêu rõ: “Không hề có đoàn xe nào của Nga vượt qua biên giới Nga-Ukraine dù là ban ngày hay ban đêm”. Và rằng cuộc tấn công trên chỉ là sản phẩm từ trí tưởng tượng của Ukraine, được tiếp sức bởi các nhà báo phương Tây.

Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) khẳng định, các phóng viên của báo giới phương Tây đã “nhìn gà hóa cuốc”, nhầm nhóm tuần tra cơ động thành đoàn xe bọc thép. FSB giải thích rằng trong bối cảnh có những cuộc bắn pháo thường xuyên vào lãnh thổ Nga và tỷ lệ ngày càng tăng các binh sĩ Ukraine vượt biên giới chạy sang Nga, tại tỉnh Rostov giáp biên đã thành lập nhóm tuần tra cơ động của lực lượng biên phòng. Khi có yêu cầu của cư dân, ghi nhận có vụ bắn pháo hay đụng độ trên tuyến biên giới, đội tuần tra sẽ tới khu vực này để giữ an ninh biên giới và bảo vệ công dân, cũng như ngăn chặn sự xâm nhập của những người có vũ trang vào lãnh thổ Nga. Các nhóm tuần tra hoạt động chỉ trên lãnh thổ Nga, trong tương quan đó, mọi thông tin về chuyện nhóm quân nhân Nga vượt qua đường biên Nga-Ukraine là hoàn toàn không đúng sự thật.

Từ khi xảy ra cuộc khủng hoảng Ukraine đến nay, phương Tây đã nhiều lần nói rằng họ lo ngại Nga sẽ can thiệp vào đông Ukraine sau khi tập trung hơn 40.000 quân gần biên giới. Nga khẳng định nước này đang tập trận và không có ý định can thiệp. Moskva cũng bác bỏ những nghi ngờ hoang tưởng của phương Tây.

Chi tiết cuộc hội đàm Berlin không được công bố, bốn ngoại trưởng sẽ thông báo kết quả cho tổng thống của mình. Theo Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov thì phía Ukraine đòi hỏi Nga phải tôn trọng và bảo đảm nguyên tắc “bất xâm phạm biên giới”, không chuyển vận chiến binh và vũ khí cho phe nổi dậy trong khi điều kiện của Nga là phải “ngưng bắn vô điều kiện tại miền đông và một giải pháp chính trị”. Về phần Ngoại trưởng Ukraine Pavlo Klimkine, ông cũng tiết lộ ngắn gọn là Kiev “không vượt qua làn ranh đỏ” nên không thỏa hiệp với Moskva. Ông cảnh báo là “đàm phán với Nga sẽ kéo dài”. Ngoại trưởng Nga cho biết, Nga sẽ tiếp tục làm việc với Mỹ để gây sức ép với chính quyền Ukraine về một thỏa thuận ngừng bắn.

Trong khi đó, một công báo đăng trên trang chính thức của Bộ Ngoại giao Nga ngày 15/08 đã cáo buộc Hungary vi phạm các điều khoản của Hiệp ước quốc tế về buôn bán vũ khí với hành động chuyển giao vũ khí cho chính phủ Ukraine thông qua một công ty môi giới.

Cuộc họp tay tư theo sáng kiến của Đức diễn ra trong bối cảnh tình hình miền đông Ukraine đang đứng trước nguy cơ khủng hoảng nhân đạo. Tại Donetsk, một trong những thành trì cuối cùng của phe nổi dậy hoàn toàn bị bao vây, nhà máy xử lý nước ngưng hoạt động vì đường dây điện bị trúng bom. Một cứ địa khác của phe ly khai là Lugansk cũng đang bị vây hãm, nước, điện, điện thoại bị cắt từ hai tuần nay.

Trong một phát biểu mới đây, Tổng thống Francois Hollande nói rằng Pháp sẵn sàng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh mới về vấn đề cuộc khủng hoảng tại Ukraine và cuộc họp Berlin có thể là bước đi đầu tiên. Tuy nhiên, kết quả hội nghị vừa qua cho thấy cơ hội hòa bình cho Ukraine còn rất mờ mịt.

Th.Long (tổng hợp)

Theo Petrotimes