Theo Reuters, phát biểu tại một sự kiện do báo The Washington Post tổ chức ngày 30.3 (giờ Mỹ), Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work tuyên bố Washington sẽ không chấp nhận bất kỳ khu vực hạn chế nào trên Biển Đông như đã từng bác bỏ Vùng nhận diện phòng không (ADIZ) do Bắc Kinh thiết lập ở biển Hoa Đông hồi năm 2013.
Trước đó, giới chức Mỹ đã bày tỏ lo ngại rằng Bắc Kinh có thể đơn phương tuyên bố lập ADIZ ở Biển Đông sau khi Tòa trọng tài thường trực thuộc LHQ ra phán quyết về vụ Philippines kiện yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc trong vài tuần tới.
“Chúng tôi không tin họ (Trung Quốc) có cơ sở luật pháp quốc tế, và chúng tôi đã nhiều lần tuyên bố sẽ cho máy bay và tàu thuyền đi lại ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép. Chúng tôi đã nêu rõ quan điểm với phía Trung Quốc và đã nói rằng một ADIZ ở Biển Đông sẽ là tác nhân gây bất ổn”, nhân vật số 2 của Lầu Năm Góc phát biểu.
Đáp lại, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân hôm qua 31.3 ngạo mạn tuyên bố việc lập ADIZ là “quyền” của nước này và không cần các nước khác phải “khoa tay múa chân”.
Những phát ngôn về ADIZ của hai nước được đưa ra ngay trước cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong ngày 31.3 (theo giờ Mỹ), bên lề hội nghị thượng đỉnh về an ninh hạt nhân tại thủ đô Washington.
Hiện Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đang quan tâm đến việc Trung Quốc gần đây thử nghiệm tên lửa hành trình chống hạm YJ-62 trên đảo Phú Lâm trong quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Trang tin Washington Free Beacon ngày 30.3 dẫn lời giới chức quốc phòng Mỹ giấu tên xác nhận việc Bắc Kinh triển khai YJ-62.
Trong khi đó, mặc dù từ chối xác nhận về sự hiện diện của YJ-62 với lý do đó là vấn đề tình báo, nhưng phát ngôn viên Lầu Năm Góc Peter Cook khẳng định thông tin về việc thử nghiệm loại tên lửa này “đã làm gia tăng lo ngại về các hoạt động quân sự của Trung Quốc”.
Về phần mình, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngang ngược tuyên bố việc triển khai tên lửa chống hạm đến Phú Lâm là “hợp lý và xác đáng” vì đó là “lãnh thổ” của nước này.
Liên quan đến vấn đề Biển Đông, Bộ Ngoại giao Malaysia hôm qua 31.3 cho biết đã triệu tập Đại sứ Trung Quốc ở Kuala Lumpur để yêu cầu giải thích và bày tỏ lo ngại về việc tàu hải cảnh Trung Quốc hộ tống khoảng 100 tàu cá nước này đi vào vùng biển Malaysia trong thời gian gần đây.