Đáng chú ý là trong lệnh cấm này, Bắc Kinh quy định khu vực cấm đánh bắt tại các khu vực thuộc Biển Đông tính từ 12 độ vĩ Bắc đến khu vực tiếp giáp giữa eo biển Đài Loan và Quảng Đông, do đó đại bộ phận khu vực quần đảo Trường Sa không nằm trong vùng ảnh hưởng của lệnh cấm. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh khuyến khích ngư dân tập trung đánh bắt cá trên vùng biển phụ cận quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam)! Bản tin của Tân Hoa Xã nói rõ, các chủ tàu Trung Quốc được cấp cái gọi là "giấy phép đánh bắt cá trên quần đảo Nam Sa (quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam)”  để đánh bắt trên vùng biển quần đảo Trường Sa nhưng phải tuân thủ chặt chẽ quy định của cơ quan chủ quản Trung Quốc.
Đối với “vùng cấm” do Bắc Kinh “tự nghĩ ra" bao gồm cả bãi cạn Scarboroug vốn đang căng thẳng vì tranh chấp với Philippines, hiện có rất nhiều tàu cá Trung Quốc đang ở đó, vì thế Bắc Kinh lại "nới lỏng lệnh cấm" với nhóm tàu cá này. Theo đó, nếu các tàu cá (Trung Quốc) câu cá hoặc đánh bắt riêng lẻ từng tầu (không theo đội) tại bãi cạn Scarborough và đầm phá thì "vẫn được"; lực lượng tàu Ngư chính của Trung Quốc sẽ tuần tra liên tục và phạt nặng những tàu cá nào "cố tình câu trộm".
Theo “lệnh cấm”, trong thời gian dừng đánh bắt cá, cấm tất cả các hành vi cung cấp nhiên liệu cho tàu đánh bắt cá, vận chuyển mua bán cá, cung cấp đá cho tàu cá hoặc thu mua, vận chuyển, cất trữ cá, v.v… Trường hợp vi phạm mức độ nhẹ sẽ bị phạt tiền, nếu tình tiết nghiêm trọng có thể bị thu giữ phương tiện đánh bắt, tịch thu giấy phép; trường hợp đặc biệt nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Liên quan tuyên bố của Cục Ngư chính, ngày 14/5, người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc, Hồng Lỗi cho biết, nhiều năm qua các ban ngành chủ quản của Trung Quốc đã thực hiện chế độ dừng đánh bắt cá trên biển, đây là một biện pháp quản lý hành chính, mục đích là để bảo vệ nguồn tại nguyên sinh vật biển, không hề liên quan đến việc tranh chấp tại bãi cạn Scarborough giữa Trung Quốc và Philippines.
Không hài lòng với lý giải của phía Trung Quốc, Ngoại trưởng Philippine Albert del Rosario đã phản đối quyết liệt việc Bắc Kinh đưa ra “lệnh cấm” này. Ông Rosario khẳng định: “Manila không công nhận lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông của Trung Quốc bởi đây là một hành động vi xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Philippine. Philippine sẽ thực hiện quyền hợp pháp duy nhất của mình trong vùng đặc quyền kinh tế theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển”
Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển đã quy định rõ, các nước có chủ quyền lãnh thổ đối với khu vực biển nằm trong vòng 200 hải lý tính từ bờ biển của mình. Công ước này đã được 162 nước ký công nhận, trong đó có cả Philippine và Trung Quốc. Bãi cạn Scarborough nằm cách bờ biển của Philippine 124 hải lý trong khi nó cách bờ biển gần nhất của Trung Quốc là 472 hải lý, ông Rosario nói thêm.
Tuy nhiên, xét đến việc “các nguồn lực hàng hải trong khu vực đang ngày cạn kiệt nhanh chóng”, Bộ Ngoại giao Philippine trong một tuyên bố riêng rẽ đã cho biết, nước này “sẽ cân nhắc để đưa ra một lệnh cấm đánh bắt cá riêng trong một giai đoạn nhất định để nguồn cá của chúng tôi có thời gian hồi phục lại”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Raul Hernandez cho biết, Manila chưa quyết định về thời gian cụ thể khi nào sẽ thực hiện lệnh cấm đánh bắt cá ở khu vực lãnh hải của Philippine thuộc Biển Đông, vì thế tàu thuyền của Philippine sẽ tiếp tục có mặt tại bãi cạn Scarborough.
Đây không phải là lần đầu tiên Trung Quốc đưa ra “lệnh cấm” đánh bắt cá ở Biển Đông. Từ năm 1999, cứ đều đặn hàng năm, Trung Quốc đều đưa ra lệnh đánh bắt cá vào mùa hè ở khu vực Biển Đông mà nước này tự nhận là thuộc chủ quyền lãnh thổ của mình.  “Lệnh cấm” lần này của Trung Quốc được đưa ra đúng thời điểm giữa nước này và Philippine đang có cuộc đối đầu căng thẳng vì tranh chấp lãnh hải ở khu vực bãi cạn Scarborough, càng làm cho tình hình tại khu vực này ngày càng trở nên phức tạp hơn.

S.T.L