Trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với những thách thức chính trị, an ninh gay gắt như hiện nay, giáo sư Engelbert cho rằng các quốc gia trong khu vực Biển Đông cần kiềm chế hành động, tôn trọng luật pháp quốc tế, nỗ lực cùng nhau giải quyết xung đột thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), đẩy nhanh quá trình đàm phán COC.

Các chuyên gia tham dự hội thảo đều khẳng định UNCLOS và phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài PCA là những cơ sở pháp lý vững chắc nhất và quan trọng nhất cho việc giải quyết tranh chấp trên Biển Đông.

Giáo sư, tiến sỹ Thomas Engelbert phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Mạnh Hùng/TTXVN)

Các hành vi đơn phương vi phạm luật pháp quốc tế, gây hấn, sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực với các quốc gia khác là không thể chấp nhận được.

Theo các chuyên gia, chỉ có tích cực đàm phán trên cơ sở luật pháp quốc tế và sự tôn trọng lẫn nhau, tính đến lợi ích hài hòa giữa các bên, đồng thời thúc đẩy niềm tin và tăng cường hợp tác hướng tới tương lai lâu dài, mới là biện pháp tối ưu nhất trong giải quyết xung đột, bảo vệ hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực cũng như trên thế giới.

Phát biểu kết luận hội thảo, tiến sỹ Gerhard Will đánh giá những diễn biến thời gian qua cho thấy các cấu trúc quốc tế, đặc biệt là trong lĩnh vực chính trị và an ninh, đang thay đổi nhanh chóng. Các cấu trúc cũ đang mất đi ý nghĩa và vai trò trước đây của chúng, trong khi các cấu trúc mới đang dần hình thành.

Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ngày càng thể hiện tầm quan trọng và được cả thế giới quan tâm nhiều hơn, một loạt các chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần lượt được ban hành trong những năm gần đây cho thấy rõ điều đó.

Trong khu vực này, một trong những xung đột trọng tâm là tranh chấp trên Biển Đông. Việc tôn trọng luật pháp quốc tế, nỗ lực giải quyết hòa bình các tranh chấp này không chỉ có ý nghĩa đối với khu vực mà còn với cả thế giới.

Chia sẻ với phóng viên về hội thảo nêu trên, giáo sư, tiến sỹ Hans-Peter Rodenberg, Đại học Hamburg cho rằng hội thảo có ý nghĩa quan trọng, bởi việc tổ chức hội thảo một lần nữa cho thấy châu Âu cũng như thế giới rất quan tâm tới khu vực Đông Nam Á và Đông Á.

Hội thảo là dịp để xem lại những gì đã và đang xảy ra trong khu vực, xét cả về mặt chính trị lẫn kinh tế, vì lợi ích chung của các bên.

Trong khi đó, theo giáo sư Engelbert, hội thảo là dịp để các chuyên gia thảo luận về các vấn đề hiện tại ở Biển Đông trong bối cảnh các chiến lược ở châu Á-Thái Bình Dương hay Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, quan điểm của mỗi nước cũng như làm rõ các xung đột tiềm tàng ở Biển Đông.

Về việc đàm phán COC, theo giáo sư Engelbert, quá trình đàm phán đang diễn ra và nhiều vấn đề đã và đang được xử lý hoặc có hướng giải pháp. Tuy nhiên, khúc mắc là có bên bên chưa sẵn sàng công nhận UNCLOS như một phần của COC cũng như các các cơ chế giải quyết xung đột mà UNCLOS đề cập.

Ngoài ra, cơ chế giải quyết tranh chấp, kể cả khi xảy ra tranh chấp bằng vũ lực, cũng chưa đạt được thống nhất chung thay cho cho giải quyết song phương.

Đồng quan điểm này, tiến sỹ Will cho rằng các xung đột và căng thẳng trên thế giới khiến vấn đề Biển Đông chìm xuống thời gian qua, dù không có sự cố lớn nào xảy ra ở Biển Đông.

Tiến sỹ Gerhard Will phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Mạnh Hùng/TTXVN)

Theo ông, DOC từ khi ra đời trở thành cơ sở để giải quyết các xung đột, tránh được leo thang thành bạo lực trong thời gian gần đây, nhưng tình hình vẫn rất mong manh.

Về việc đàm phán COC, Tiến sĩ Will đánh giá cao việc các bên tiếp tục thúc đẩy quá trình đàm phán, song theo ông, điều quan trọng không chỉ nhìn vào quá trình đàm phán mà cần phải xem xét những gì đã và đang diễn ra trong thực địa.

Ông để ngỏ khả năng đi tới một thỏa thuận chung, đồng thời nhấn mạnh một thỏa thuận như vậy cần mang tính ràng buộc trong việc thực thi vì quyền lợi của tất cả các bên liên quan.

Đánh giá về vai trò của UNCLOS, tiến sỹ Will cho cho rằng UNCLOS năm 1982 có tầm quan trọng rất lớn, quy định rõ mọi giải pháp lâu dài và bền vững phải diễn ra trên cơ sở công ước này.

Việc thực thi những nội dung được ghi trong UNCLOS đã được nêu rõ và các bên liên quan cần tôn trọng và tuân thủ công ước, nhấn mạnh rằng UNCLOS phải là cơ sở cho mọi giải pháp ở Biển Đông./.

Theo vietnamplus.vn