Đại sứ Tạ Phong đã chính thức đến Mỹ nhận nhiệm vụ hôm qua, kế nhiệm ông Tần Cương, người được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng Trung Quốc vào cuối năm ngoái.

"Tôi là đại diện của Trung Quốc, nên tôi đến đây để bảo vệ lợi ích của Trung Quốc. Đây là trách nhiệm thiêng liêng của tôi", ông Tạ Phong nói sau khi hạ cánh xuống sân bay John F. Kennedy ở New York đồng thời thừa nhận, quan hệ giữa hai cường quốc thế giới "đang phải đối mặt với những khó khăn và thách thức nghiêm trọng".

"Hiện nay, quan hệ Trung-Mỹ đang đối mặt những khó khăn và thách thức nghiêm trọng. Việc bổ nhiệm này không chỉ là vinh dự cho tôi mà còn là một trách nhiệm to lớn", ông nói. "Bên cạnh đó, là đặc phái viên của người dân Trung Quốc, tôi đến đây để tăng cường trao đổi và hợp tác giữa hai nước", Tân Đại sứ Trung Quốc nói thêm.

Vì vậy, ông Tạ bày tỏ hy vọng, "Mỹ sẽ đi cùng hướng với Trung Quốc. Chúng tôi hy vọng rằng hai bên sẽ hợp tác cùng nhau để tăng cường đối thoại, quản lý sự khác biệt cũng như mở rộng hợp tác để mối quan hệ trở lại đúng hướng".

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller đã hoan nghênh ông Tạ đến nước này nhận nhiệm vụ mới, đồng thời bày tỏ mong muốn hợp tác với tân Đại sứ Trung Quốc. "Chúng tôi cam kết trong việc duy trì các kênh liên lạc mở với Trung Quốc để quản lý mối quan hệ cạnh tranh có trách nhiệm", ông Miller nhấn mạnh.

Ông Tạ Phong, 59 tuổi, một nhà ngoại giao dày dặn kinh nghiệm và có nhiều mối quan hệ với Mỹ, từng là đại sứ Trung Quốc tại Indonesia. Nhưng phần lớn sự nghiệp của ông Tạ tập trung vào Mỹ. Ông là nhà ngoại giao cấp hai tại đại sứ quán Trung Quốc ở Washington vào năm 2008, và là người đứng đầu bộ phận Bắc Mỹ và châu Đại Dương vào năm 2010. Ông cũng từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc phụ trách quan hệ Trung-Mỹ.

Trước khi ông Tạ được bổ nhiệm, Trung Quốc không có đại sứ ở Mỹ sau khi ông Tần Cương được bổ nhiệm làm ngoại trưởng Trung Quốc vào cuối tháng 12/2022 và thôi chức đại sứ vào đầu tháng 1.

Đây là lần Bắc Kinh đã để trống vị trí đại sứ ở Washington dài nhất kể từ khi hai bên bình thường hóa quan hệ vào năm 1979. Lần gần đây nhất vị trí này bị bỏ trống lâu là vào tháng 6/1995 khi Trung Quốc triệu hồi đại sứ khi đó là Lý Đạo Dự về nước trong 2 tháng. 

Tân Đại sứ Trung Quốc nhận nhiệm vụ tại Mỹ giữa lúc mối quan hệ song phương đang xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên qua và cạnh tranh chiến lược gia tăng giữa hai nước.

Mối quan hệ giữa hai siêu cường giảm sút đáng kể sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc đó là bà Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào năm 2022. Mối quan hệ chạm mức thấp kỷ lục khi Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu Trung Quốc vào tháng 2.

Tuy nhiên gần đây, hai bên đã có những tuyên bố kêu gọi cải thiện quan hệ song phương.

Đầu tháng này, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị đã hội đàm với Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan, đánh dấu cuộc đối thoại cấp cao nhất giữa hai nước kể từ sau vụ bắn hạ khinh khí cầu. Vào thời điểm đó, các nhà quan sát cho rằng cuộc gặp có thể giúp mở đường cho các cam kết cấp cao hơn nữa.