Tàu tuần dương tên lửa dẫn đường lớp Ticonderoga – USS Cowpens

Trước đó, hôm 13/12, truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin về vụ tàu tuần dương tên lửa dẫn đường lớp Ticonderoga – USS Cowpens đã bị một tàu đổ bộ của Hải quân Trung Quốc chặn lại khi đang cố gắng theo dõi các động thái của tàu sân bay Liêu Ninh vào ngày 5/12.

Bộ Ngoại giao Mỹ đã kháng nghị với Bắc Kinh về vụ việc và khẳng định: Vào ngày 5/12, khi tàu USS Cowpens đang hoạt động hợp pháp trong vùng biển quốc tế ở Biển Đông thì một tàu hải quân Trung Quốc đã liều lĩnh vượt lên và đột ngột dừng ngay trước tàu USS Cowpens, buộc nó phải chuyển hướng khẩn cấp để tránh xảy ra một vụ va chạm ngoài ý muốn.

Vào thời điểm vụ việc xảy ra, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đang ở thăm Bắc Kinh và dự tiệc trưa với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lý Nguyên Triều. Đột nhiên, ông Biden đứng lên, đi vào phòng bên cùng với người bảo vệ trong chốc lát trước khi trở lại và niềm nở bắt tay Phó Thủ tướng Lý Nguyên Triều bên ngoài phòng khách trước hàng loạt ống kính phóng viên.

Mặc dù chuyện ông Biden đột nhiên biến mất và khiến đối tác Trung Quốc phải chờ đợi không được xác nhận là có liên quan đến vụ tàu hai nước suýt đụng nhau trên Biển Đông hay không nhưng theo Duowei, thái độ của Mỹ đối với việc Trung Quốc lập ADIZ trên biển Hoa Đông đã có sự thay đổi đáng kể.

Phản ứng của Washington đối với thông báo lập ADIZ hồi tháng trước của Trung Quốc ban đầu rất mạnh mẽ, từ các tuyên bố, phát ngôn cứng rắn của Ngoại trưởng John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel cho đến hành động triển khai máy bay ném bom B-52 đi vào “vùng phòng không”.

Tuy nhiên, kể từ khi đặt chân tới Bắc Kinh, ông Biden đã kêu gọi “một cơ chế quản lý khủng hoảng và các kênh liên lạc hiệu quả” về vấn đề này. Trong khi đó, ở Washington, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel cũng dịu giọng lại, nói rằng, Mỹ không cho “vùng phòng không” của Trung Quốc là “mới hay duy nhất”.

Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Martin Dempsey thì còn “mềm” hơn nữa với tuyên bố nói việc thiết lập ADIZ “không gây mất ổn định”.

Theo tờ Wall Street Jornal, Biden không chỉ trích về ADIZ trên biển Hoa Đông trong suốt cuộc hội đàm kín của ông với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mà thay vào đó, Phó Tổng thống Mỹ tập trung vào việc xác định “các quy tắc tham vấn” giữa Trung Quốc và các nước trong khu vực nhằm “tránh một thảm họa”. Ông Biden cũng được cho là nói tới việc ông hi vọng “ADIZ không bị khống chế theo cách đe dọa khu vực hay gây nguy hiểm cho tính mạng các phi công và hành khách”.

Duowei cũng lưu ý rằng, khi trả lời các câu hỏi liên quan đến “vùng phòng không” của Trung Quốc hôm 6/12, một phát ngôn viên Hội đồng nhà nước Mỹ đã lần đầu tiên gọi quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là “lãnh thổ tranh chấp” trước khi nhanh chóng chữa lại là “lãnh thổ nhạy cảm” - một thuật ngữ tương phản mạnh mẽ với những gì trước đây Washington luôn khẳng định là “vùng lãnh thổ do Nhật Bản quản lý”.

Minh Châu

Theo Petrotimes