Vịnh Oyster - danh lam thắng cảnh nổi tiếng trên đảo Palawan sắp trở thành căn cứ quân sự chiến lược của Philippines
Hồi đầu tháng 10 vừa qua, chính phủ Philippines đã công bố kế hoạch xây dựng một căn cứ hải quân mới tại vịnh Oyster, cách quần đảo Trường Sa của Việt Nam khoảng 160km. Theo kế hoạch, danh lam thắng cảnh nổi tiếng trên đảo Palawan này sẽ hoàn tất xây dựng chuyển đổi thành một căn cứ quân sự chiến lược vào năm 2016.
Chính phủ của Tổng thống Benigno Aquino đã chi 12 triệu USD để nâng cấp, xây mới đường giao thông và một quân cảng - một trong nhiều nỗ lực của Manila để nâng cao khả năng tác chiến của quân đội.
Trong bối cảnh căng thẳng tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc, dù là nước nghèo nhưng chính quyền Manila vẫn dành được sự ủng hộ cho chương trình hiện đại hóa quân đội trị giá 1,8 tỷ USD, bao gồm kế hoạch khôi phục các căn cứ không quân và hải quân mới ở vịnh Subic, nơi từng là căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ tại Đông Nam Á trước khi bị đóng cửa vào năm 1992, nhằm tăng cường khả năng tác chiến bên ngoài lãnh thổ.
Nhưng vì sao Manila xây dựng thêm một quân cảng chiến lược?
Khác với Subic Bay, căn cứ Oyster Bay mà phía Mỹ gọi là “Subic mini” có một vị trí cực kỳ quan trọng vì nhìn thẳng ra quần đảo Trường Sa, nơi đang có tranh chấp giữa 5 nước.
Thứ hai là từ một năm nay, số tàu chiến Mỹ hoạt động trong vùng gia tăng rõ nét và cần hậu cứ. Theo cơ quan quản lý vịnh Subic, trong 6 tháng đầu năm nay, có đến 72 chiến hạm và tàu ngầm Mỹ ghé qua. Theo thời gian, số tàu chiến Mỹ đến Philippines tăng dần : 51 chiếc trong năm 2010, 54 chiếc năm 2011 và 88 chiếc trong năm 2012 không kể các quân cảng khác.
Hoạt động hải quân Mỹ sẽ gia tăng thêm, nếu Manila và Washington đạt được thỏa thuận mới nâng cấp quan hệ quốc phòng dựa trên hiệp ước an ninh chung ký từ năm 1951 và đang được đàm phán bổ sung.
Trong khi chờ đợi, Philippines vẫn tiến hành công trình chuẩn bị hạ tầng cơ sở. Bản thân Hải quân Philippines cũng cần nhiều quân cảng làm hậu cứ. Manila đã nhận thêm 2 tuần dương hạm do Mỹ cung cấp.
Gần đây, Philippines kêu gọi đấu thầu mua thêm nhiều chiến hạm trang bị tên lửa với tổng trị giá gần 200 triệu USD. Có ít nhất 4 nước Pháp, Italia, Ấn, Hàn Quốc nhận lời.
Ngoài ra, Philippines cũng có ý định mua thêm 5 tuần dương hạm của Pháp và nhiều tàu chiến đa năng của Hàn Quốc và tầu ngầm để bảo vệ vùng biển đảo đang bị Trung Quốc dòm ngó.
Theo cây bút Al Labita của tờ Tạp chí châu Á (Asia Times), các động thái này của Manila chắc chắn sẽ làm Bắc Kinh bực tức.
Theo kế hoạch, căn cứ Oyster sẽ có chỗ dành riêng cho một đơn vị tiền trạm khoảng 50, 60 lính thủy đánh bộ Mỹ tại biển Đông Nam Á. Hoa Kỳ còn có ý định sử dụng bãi tập của thủy quân lục chiến Philippines tại Palawan rộng gần 250 ha làm Bộ Chỉ huy chung cho hai quân đội. Do vậy, căn cứ Oyster sẽ phải được trang bị thêm một hệ thống radar cực mạnh nhìn ra biển Đông Nam Á.
Hệ thống radar canh chừng hoạt động của hải quân Trung Quốc tại Biển Đông nằm trong kế hoạch của Manila cho phép quân đội Mỹ, không quân cũng như hải quân, sử dụng các căn cứ quân sự của Philippines.
Mặc dù Hiến pháp hiện hành của Philippines cấm thành lập các căn cứ quân sự cho quân đội nước ngoài đồn trú thường trực, nhưng Washington và Manila đã khai thác được kẽ hở của luật pháp để tiến hành kế hoạch chung, thúc đẩy lợi ích địa chính trị trước mối đe dọa từ Bắc Kinh.
Minh Châu
Theo Petrotimes