Nhật Bản nên giúp các nước ASEAN thúc đẩy đàm phán COC với Trung Quốc với lập trường thống nhất, cứng rắn để ngăn Trung Quốc gia tăng kiểm soát tại Biển Đông

Theo tờ báo, mặc dù vào ngày 10/10, Hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ 8 ở Brunei đã hoan nghênh “những tiến bộ tích cực” đạt được trong cuộc tham vấn chính thức hướng tới COC giữa Trung Quốc và ASEAN nhưng bộ quy tắc ứng xử này có được ký kết sớm hay không thì không ai dám chắc khi mà Bắc Kinh không tỏ vẻ hào hứng lắm.

Tuy nhiên, ngay cả khi các cuộc đàm phán về COC không có tiến bộ cụ thể nào nhưng các quốc gia ASEAN và Trung Quốc cũng nên định kỳ tiến hành các cuộc thương lượng để ít nhất cũng để ngăn chặn một cuộc đụng độ quân sự vô tình nổ ra.

Các cuộc thương lượng như vậy cũng sẽ giúp xây dựng mối quan hệ tin cậy cần thiết cho việc thiết lập nền tảng cho Bộ quy tắc ứng xử có thể được ký kết.

Nhưng giữa thực tế và tình trạng lý tưởng trên vẫn là một khoảng cách xa vời. Trung Quốc đang cố gắng chia rẽ các nước ASEAN để đối phó với chiến lược “xoay trục” sang châu Á của chính quyền Obama và nỗ lực tăng cường mối quan hệ giữa Nhật Bản và các nước ASEAN của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe.

Trung Quốc đang thực hiện lập trường cô lập đặc biệt cứng rắn với Philippines – nước đã yêu cầu Tòa án quốc tế theo Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển tuyên bố các yêu sách của Trung Quốc với hầu như toàn bộ Biển Đông là “bất hợp pháp và phi lý”.

Kể từ khi ông Tập Cận Bình lên làm Chủ tịch Trung Quốc tháng 3 năm 2013, các nhà lãnh đạo Bắc Kinh và Manila chưa từng có một cuộc hội đàm cấp cao chính thức nào.

Trong khi đó, Trung Quốc đang duy trì và tạo dựng ảnh hưởng mạnh mẽ hơn với Lào và Campuchia thông qua các gói viện trợ kinh tế hào phóng.

Sau khi tham dự Hội nghị thượng đỉnh Đông Á, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã đến thăm chính thức Thái Lan và thông báo rằng Bắc Kinh sẽ giúp Bangkok xây dựng mạng lưới đường sắt cao tốc để đổi lấy gạo từ quốc gia Đông Nam Á này.

Trong bối cảnh ASEAN đứng trước nguy cơ bị Bắc Kinh chia rẽ, giữa lúc Nhật Bản lại đang vướng vào cuộc tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku ở biển Hoa Đông với Trung Quốc, tờ JapanTimes cho rằng, Tokyo nên cẩn thận về cách tiếp cận với cả Trung Quốc và ASEAN. Sẽ là không khôn ngoan nếu Nhật Bản tỏ ra như đang lôi kéo các thành viên ASEAN lập mặt trận ngoại giao đối đầu với Trung Quốc nhằm mục đích kiềm chế Bắc Kinh. Điều đó sẽ chỉ làm gia tăng căng thẳng với Trung Quốc, một đối tác kinh tế mà các quốc gia ASEAN không thể bỏ qua.

Nhật Bản nên giúp các nước ASEAN thúc đẩy đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử với Trung Quốc với lập trường thống nhất, cứng rắn để ngăn Trung Quốc gia tăng kiểm soát tại Biển Đông. Tuy nhiên, Tokyo cũng không nên quên tầm quan trọng của việc cải thiện mối quan hệ với Trung Quốc của chính mình.

Minh Châu

Theo Petrotimes