Cũng trong ngày 03/03, Mỹ đã bất ngờ rút lời mời các quan chức thú y của Nga tới tham dự cuộc đàm phán từ 3 đến 06/03 để thảo luận về các biện pháp thú y và kiểm dịch thực vật liên quan tới nỗ lực của Kazakhstan gia nhập WTO. Cùng ngày 03/03, Tổng thống Thụy Sĩ, đồng thời là Chủ tịch luân phiên của OSCE Didier Burkhalter cho rằng, Ukraine nên mời OSCE cử phái bộ quan sát viên tới nước này. Trong khi đó, Đại sứ Mỹ tại OSCE Daniel Baer cũng cho rằng, OSCE nên cử phái bộ quan sát viên tới Ukraine ngay. Và phái bộ này sẽ chịu trách nhiệm giám sát và ngăn chặn xung đột; bảo vệ nhân quyền cho những người dân tộc thiểu số; ngăn chặn xung đột biên giới; thúc đẩy tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ; duy trì hòa bình, ổn định và an ninh trong khu vực.

Xe tăng Nga phong tỏa căn cứ quân sự Crimea

Dư luận đang quan tâm tới thông tin trên tạp chí online Pando của Mỹ khi đăng những tài liệu cho thấy, Washington đứng sau USAID (Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ), tài trợ nhiều khoản tài chính cho các hoạt động của tổ chức phi chính phủ (NGO) tại nhiều nơi trên đất Ukriane như Poltava, Vinnytsia, Zhytomyr, Ternopil, Sumy… Theo đó, một mạng lưới NGO quốc tế có tên gọi Chesno đã được thiết lập ở phần lớn các vùng đất nói tiếng Ukraine, để tìm cách tiếp cận các chính trị gia Ukriane thân với Tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych. Từ đây, họ xây dựng nên một thế lực ở Ukraine trước khi tập trung được số đông ở Kiev từ mùa thu năm ngoái. Chesno được thành lập ngày 29/10/2011 và là một phần của chiến dịch “Hãy thanh lọc quốc hội trong 24 giờ”, xảy ra ngay trước khi các phe đối lập thống nhất hành động dưới cùng một màu áo.

Được biết, chính phủ lâm thời tại Kiev vừa bổ nhiệm 2 người giàu có hạng Ukraine làm lãnh đạo 2 thành phố công nghiệp lớn là Dnepropetrovsk và Donetsk ở miền đông nước này. Đó là ông Igor Kolomoysky, người giàu thứ 3 Ukraine và từng là đồng minh của cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko, được cử lãnh đạo thành phố Dnepropetrovsk. Ông Sergey Taruta, người đứng đầu tập đoàn ISD, một trong những tập đoàn thép lớn nhất thế giới, được cử lãnh đạo thành phố Donetsk. Ngày 3/3, hãng RIA Novosti cho biết, giới chức Ukraine bắt đầu tiến hành các thủ tục tố tụng hình sự đối với Tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych vì hành vi vi phạm Hiến pháp. Trước đó, Kiev đã phát lệnh truy nã quốc tế ông Viktor Yanukovych với cáo buộc có liên quan đến hành vi giết người hàng loạt.

Ngày 03/03, hãng RIA Novosti đưa tin, 7/8 quốc gia thuộc khối G8 đã lên án Nga vì những hành động quân sự tại Ukraine, đình chỉ việc chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh G8 dự kiến diễn ra trong tháng 6 tại thành phố Sochi. Trước đó (02/03), các Bộ trưởng tài chính G7 đã cam kết hỗ trợ tài chính mạnh mẽ cho Ukraine với điều kiện chính phủ mới ở Kiev chấp nhận theo đuổi các cải cách kinh tế theo yêu cầu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Cùng ngày 03/03, Liên minh châu Âu họp khẩn tại Brussel, Bỉ để bàn về vấn đề Ukraine. Cũng trong ngày 03/03, Đài Tiếng nói nước Nga cho biết, nhiều cuộc mít tinh lớn đã diễn ra tại các thành phố lớn của Nga giáp biên giới Ukraine như Belgorod, Bryansk và Novocherkassk nhằm ủng hộ nhân dân Ukraine chống lại chủ nghĩa phát xít. Còn tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng cho rằng (03/03), việc Tổng thống Nga Putin quyết định can thiệp vào Ukraine bất chấp sự phản ứng dữ dội của Mỹ vì ông tự tin: Mỹ cần Nga hơn là Washington cần Moskva.

Ngày 03/03, hãng Reuters đưa tin, lực lượng biên phòng Ukraine cho biết, Nga đã bắt đầu tập trung xe bọc thép tại eo biển Kerch trên phần lãnh thổ của nước này, tiếp giáp giữa Nga và khu vực Crimea của Ukraine. Ngoài ra, Nga còn chặn dịch vụ điện thoại di động tại một số khu vực trên bán đảo Crimea. Nhưng Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra bình luận gì về tuyên bố này. Trong khi đó, Ngoại trưởng Ukraine Andrei Deshchytsa cho biết, Kiev có thể rút khỏi thỏa thuận, yêu cầu Hạm đội Biển Đen của Nga rời khỏi căn cứ tại Crimea.

Theo hãng Itar-Tass, chính quyền Cộng hòa tự trị Crimea cho biết, chỉ trong một ngày đã có hơn 3.000 binh sỹ Ukraine tuyên thệ trung thành với nhân dân Crimea. Thủ tướng Cộng hòa tự trị Crimea Sergey Aksyonov cũng vừa công bố quyết định bổ nhiệm Chuẩn đô đốc Denis Berezovskyi làm Tư lệnh lực lượng hải quân Crimea, đồng thời cho biết, sẽ sớm thành lập Bộ Quốc phòng Crimea. Theo kênh truyền hình Nga RT, lại có thêm 4 quan chức cấp cao của quân đội và an ninh Ukraine tuyên thệ trung thành với Cộng hòa tự trị Crimea. Đó là Trưởng cơ quan an ninh Crimea Petyor Zima, Giám đốc Sở Nội vụ Crimea Sergey Abisov, người đứng đầu cơ quan tình trạng khẩn cấp Sergei Shakhov và quyền chỉ huy bảo vệ biên phòng Crimea Victor Melnichenko.

Phát biểu trong chương trình truyền hình “Tối Chủ nhật với Vladimir Solovyov” tối 02/03, Chủ tịch Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga, bà Valentina Matviyenko khẳng định, chiến tranh sẽ không bao giờ xảy ra giữa Nga và Ukraine. Đồng thời nhấn mạnh, Moskva không có kế hoạch đưa ông Viktor Yanukovych quay trở lại nắm quyền bởi vấn đề này phải do nhân dân Ukraine quyết định. Trong khi đó, hãng AFP dẫn lời Bộ Ngoại giao Nga cho biết, Moskva và Bắc Kinh đã đạt được nhất trí về vấn đề Ukraine sau khi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị có cuộc điện đàm. Ước tính có khoảng 675.000 người Ukraine đã sang Nga xin tị nạn trong vòng 2 tháng đầu năm 2014 liên quan đến tình trạng bất ổn tại đất nước này. Theo lực lượng bảo vệ biên giới Nga, Moskva đã xác định có dấu hiệu của "thảm họa nhân đạo" sắp xảy ra ở Ukraine.

Đông Ngàn - Từ Sơn

Theo Petrotimes