Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, Đô đốc Harry Harris
“Chúng tôi hoan nghênh sự trỗi dậy của một Trung Quốc mạnh mẽ, thịnh vượng và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế. Những gì tôi lo lắng là sự thiếu minh bạch của Trung Quốc ở một số thời điểm và xu hướng “revanchist” (tạm dịch là chính sách phục thù - PV) của họ. Tôi lo lắng về điều đó và tôi nghĩ rằng điều đó gây mất ổn định ở khu vực”.
Trước đó, ngay trong cuộc họp có sự tham gia của 500 đại biểu từ 46 nước, trong đó có các Bộ trưởng/Thứ trưởng Quốc phòng, Tham mưu trưởng/Phó tham mưu trưởng quân đội nhiều nước trong khu vực, Tư lệnh quân đội Mỹ tại Thái Bình Dương cũng đã cảnh báo về một cuộc khủng hoảng tương tự như ở Crimea có thể bùng phát như là kết quả của khuynh hướng “revanchist” của Bắc Kinh ở Biển Đông và biển Hoa Đông.
Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ tái khẳng định lập trường của Washington ủng hộ nỗ lực nhằm đi đến một bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) giữa Trung Quốc và ASEAN. Ông còn bày tỏ sự hậu thuẫn cho Philippines trong cố gắng của nước này nhằm giải quyết cuộc tranh chấp qua Tòa án Trọng tài Quốc tế ở La Haye. Ông Harris cũng nhấn mạnh vấn đề tuân thủ các chuẩn mực về thái độ trong giải quyết tranh chấp hàng hải.
Theo trang mạng World Socialist, việc một chỉ huy quân đội Mỹ sử dụng thuật ngữ “revanchist” là rất đáng lưu ý. Điều đó không khác nào cáo buộc Trung Quốc có tham vọng bành trướng lãnh thổ.
Đây cũng là phát ngôn mạnh mẽ mới nhất mà Mỹ và các đồng minh nhắm vào Trung Quốc gần đây.
Trước đó, trong cuộc phỏng vấn với tờ New York Times ngày 04/02, Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã kêu gọi thế giới ủng hộ Philippines nhiều hơn về vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông với Trung Quốc. Ông Aquino cũng đồng thời so sánh bối cảnh tranh chấp hiện tại với sự thất bại của phương Tây trong việc ủng hộ Tiệp Khắc trước những đòi hỏi của trùm phát xít Đức Adolf Hitler vào năm 1938.
Xa hơn nữa, hồi tháng 01/2014, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng từng có phát ngôn gây "sốc" tại Diễn đàn kinh tế thế giới ở Davos, Thụy Sỹ hồi tháng 01/2014 khi ám chỉ đến quan hệ giữa London và Berlin trước Thế chiến I và các hậu quả nếu xảy ra xung đột Nhật-Trung.
Đáp lại phát biểu có phần cứng rắn trên của ông Harris, Phó Tham mưu trưởng trưởng quân đội Trung Quốc Tôn Kiến Quốc đã phủ nhận cáo buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về tình hình căng thẳng gia tăng ở khu vực.
Ông Tôn cho rằng, Trung Quốc phải đối mặt với “nguy cơ cấp bách” vì những “hành động khiêu khích của nước khác”.
“Chúng tôi phải đối mặt với rất nhiều tranh chấp và một số tranh chấp là rất gai góc và khó giải quyết”, ông Tôn nói.
Mặc dù không trực tiếp đề cập đến Mỹ nhưng Phó Tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc vẫn có ý ám chỉ đến “chiến lược xoay trục” sang châu Á - Thái Bình Dương của Washington khi phát biểu tiếp rằng: “Đặc biệt, một số nước đang cố gắng lợi dụng những tranh chấp để thực hiện mục tiêu chiến lược của mình. Trong khi đó, mục tiêu của Trung Quốc là đảm bảo các tranh chấp này được quản lý đúng cách và không leo thang thành xung đột hay chiến tranh”.
Bên cạnh đó, cuộc đối thoại với mục đích nhằm tăng cường niềm tin và hợp tác giữa các nước Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, trong đó tập trung vào các vấn đề an ninh hàng hải được tổ chức ở Jakarta cũng chứng kiến nỗ lực của Úc, nhằm lôi kéo Indonesia về “phe” với Mỹ và các nước Đông Nam Á đối kháng với Trung Quốc.
Indonesia chiếm một vị trí chiến lược quan trọng bởi đất nước vạn đảo này có chứa các “điểm nút thắt” hàng hải mà các tàu chở dầu mỏ và các nguồn tài nguyên quan trọng khác phải vượt qua để đến Trung Quốc, cũng như các nhà hoạch định quân sự của Mỹ cần phải cắt đứt trong trường hợp xảy ra xung đột. Cho đến nay, Jakarta vẫn thận trọng giữ một khoảng cách nhất định trước các mục tiêu của Mỹ liên quan đến Trung Quốc, bởi quan hệ kinh tế với Bắc Kinh cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của Indonesia.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Úc David Johnston kêu gọi Indonesia thực hiện các cuộc tuần tra quân sự chung và tham gia vào các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế. “Đây là một Indonesia tốt nhất với Úc - một người hàng xóm mạnh mẽ, một người bạn thân và một đối tác an ninh”.
Minh Châu
Theo Petrotimes