Tàu Trung Quốc tại khu vực đặt giàn khoan trái phép trong vùng biển Việt Nam - Ảnh: Độc Lập

Theo quan sát của Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia láng giềng có tranh chấp lãnh thổ trên biển Đông đã có phần “xuống thang”, không đưa ra những tuyên bố chủ quyền và không có những động thái làm leo thang căng thẳng, tờ The Philippine Star (Philippines) dẫn lời Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf ngày 24/07.

Bà Harf nói Bộ Ngoại giao Mỹ lưu ý rằng tranh chấp lãnh thổ trên biển Đông có phần “khác biệt” và hạ nhiệt trong những ngày gần đây.

Nhưng bà Harf cho rằng: “Chúng tôi nhận thấy Trung Quốc thật sự vẫn đang tăng cường các biện pháp nhằm củng cố các tuyên bố chủ quyền và thay đổi nguyên trạng khu vực, dẫn đến căng thẳng”.

Trung Quốc ngày 15/07 đã kéo giàn khoan Hải Dương-981 ra khỏi vùng biển Việt Nam, tuyên bố rằng hoạt động thăm dò tại đây đã hoàn tất.

Tờ The Yomiuri Shimbun (Nhật Bản) ngày 22/07 đăng tải một bài xã luận nhận định chính áp lực cộng đồng quốc tế buộc Trung Quốc phải kéo giàn khoan đi, nhưng cho rằng Bắc Kinh sẽ không dừng lại ở đó.

Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia nghiên cứu châu Á thuộc Đại học New South Wales (Úc), nhận định Mỹ có thể đã thuyết phục Trung Quốc tại sự kiện Đối thoại Kinh tế và Chiến lược (diễn ra ở Bắc Kinh) để kéo giàn khoan đi sau khi kêu gọi “đóng băng” tất cả các hành động gây hấn ở biển Đông.

Bộ Ngoại giao Mỹ từng lên tiếng hoan nghênh việc Trung Quốc dịch chuyển giàn khoan Hải Dương-981 khỏi vùng biển Việt Nam.

Washington kêu gọi các bên làm việc để đưa ra một Bộ quy tắc Ứng xử trên biển Đông, bà Harf nói.

“Chúng tôi động viên các bên làm việc với nhau và nỗ lực giải quyết các vấn đề mà không làm theo thang căng thẳng”, bà Harf cho hay.

Phúc Duy

Theo TNO