Ba quốc gia Đông Bắc Á gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc hiện có những tranh chấp về lãnh thổ trên biển và các vấn đề lịch sử. Điều này làm phát sinh căng thẳng trong quan hệ song phương giữa Nhật Bản – Trung Quốc và Nhật Bản – Hàn Quốc.

Tuy vậy, kể từ khi Thủ tướng Shinzo Abe lên nắm quyền tại Nhật Bản, ba nước chưa hề tổ chức một hội nghị cấp cao ba bên nào.

Tại cuộc họp trong khuôn khổ ASEAN +3 ngày 13/11 với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye và lãnh đạo các đối tác ở hiệp hội các nước Đông Nam Á  (ASEAN), Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã đề xuất một hội nghị thượng đỉnh ba bên Nhật Bản - Trung Quốc - Hàn Quốc, một quan chức cấp cao Nhật Bản cho biết.

Cũng tại hội nghị ASEAN +3 tổ chức tại thủ đô Naypyitaw (Myanmar), Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye nói rằng bà muốn tổ chức một hội nghị thượng đỉnh với Nhật Bản và Trung Quốc, theo văn phòng tổng thống Hàn Quốc.

Theo đó, Tổng thống Hàn Quốc hi vọng một cuộc họp cấp bộ trưởng giữa 3 bên sẽ được triển khai trước để dựa vào đó tổ chức cuộc hội nghị cấp cao giữa lãnh đạo 3 nước.

Mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Nhật Bản trở nên căng thẳng kể từ cuối năm 2012 liên quan đến những tranh chấp chủ quyền lãnh hải cũng như các vấn đề lịch sử trong giai đoạn chiến tranh 1910-1945.

Một trong những vấn đề làm căng thẳng quan hệ 2 nước là việc các phụ nữ Hàn Quốc bị ép làm nô lệ tình dục trong các nhà thổ của quân đội Nhật hoàng trong thời gian chiến tranh. Sự việc này khiến Tổng thống Hàn Quốc nhiều lần yêu cầu Nhật Bản xem xét trách nhiệm của mình trước khi có một cuộc gặp cấp cao song phương.

Bên cạnh đó, Trung Quốc và Nhật Bản vẫn căng thẳng xung quanh vụ tranh chấp quần đảo Điếu Ngư/Senkaku. Dù Trung Quốc thông báo đã đạt được thỏa thuận 4 điểm, bao gồm việc công nhận “các lập trường khác nhau” đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư bên lề hội nghị APEC nhưng sau đó, Reuters dẫn lời Thủ tướng Shinzo Abe vẫn khẳng định quan điểm của Nhật Bản trên quần đảo là không hề thay đổi.

Hãng Kyodo đưa tin, ngày 13/11, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida cũng khẳng định rằng tuyên bố Nhật-Trung nhằm cải thiện quan hệ song phương trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh của lãnh đạo hai nước hồi đầu tuần này là "không mang tính ràng buộc về mặt pháp lý."

Trong một diễn biến liên quan, bên lề hội nghị APEC diễn ra tại Bắc Kinh hôm 10/11, Tổng thống Hàn Quốc và Chủ tịch Trung Quốc đã đồng ý triển khai một cuộc họp cấp bộ trưởng ngoại giao 3 bên với Nhật Bản. Đó sẽ là cuộc họp đầu tiên kể từ tháng 04/2012.

Ngọc Mai

Theo TNO