Hội thảo do Viện Khoa học Xã hội Việt Nam tổ chức này sẽ là diễn đàn để các nhà khoa học đến từ những quốc gia, vùng lãnh thổ có liên quan đến biển Đông, trao đổi về các biện pháp giải quyết tranh chấp ở khu vực biển Đông một cách hòa bình, tránh xảy ra xung đột trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.

Điều này phù hợp với trào lưu quốc tế, mong muốn của các nước trong khu vực và những quốc gia có lợi ích liên quan trên thế giới.

Các nhà khoa học đã cùng thảo luận về vị trí chiến lược của biển Đông, diễn biến mới ở biển Đông trong thời gian gần đây và tác động của nó đến hòa bình, ổn định của khu vực; các giải pháp duy trì hòa bình, an ninh và phát triển trong khu vực, trong đó tập trung nhấn mạnh đến cơ chế xây dựng lòng tin, quản lý xung đột, hợp tác trong các lĩnh vực an ninh phi truyền thống… trong bối cảnh quốc tế mới.

Theo các nhà khoa học, để giải quyết tranh chấp biển Đông, đàm phán hòa bình, tuy lâu dài nhưng là phương án hợp lý, phải đảm bảo hợp lý về lợi ích cho các quốc gia liên quan. Vấn đề cốt lõi là phải có những căn cứ như Luật pháp quốc tế, trong đó Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông và tiến tới xây dựng Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông… làm cơ sở đàm phán.

Các nhà khoa học cũng kiến nghị mở rộng mạng lưới khu vực (kênh 2) để thu hút các nhà khoa học các nước tham gia nghiên cứu, trao đổi các vấn đề liên quan; đưa thêm vấn đề biển Đông vào thảo luận trong khuôn khổ ASEAN+3…

Có 3 mâu thuẫn chính liên quan đến biển Đông là lãnh thổ, an ninh và kinh tế, có thể giải quyết từng mâu thuẫn nhưng phải đặt trong tổng thể chung, phải tính đến yếu tố lịch sử, tâm lý và nhấn mạnh vai trò của học giả các nước. Cách thức giải quyết mâu thuẫn là chọn những lợi ích gần gũi để cùng hợp tác, xây dựng cơ chế lòng tin, nhưng phải có thiện chí, kiên trì thực hiện và phải thể hiện tính tích cực trên thực tế./.

(Vietnam+)