Phát biểu khai mạc Hội nghị thượng đỉnh ASEAN 2012 ngày 3.4 tại Phnom Penh, Thủ tướng nước chủ nhà Hun Sen nói Campuchia chọn chủ đề cho năm Chủ tịch ASEAN 2012 của mình là “ASEAN: Một cộng đồng, Một vận mệnh”. Trong đó nhấn mạnh quyết tâm hợp tác xây dựng Cộng đồng ASEAN liên kết chặt chẽ, hòa hợp về chính trị, an ninh, kinh tế, văn hóa, xã hội và tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, ông Hun Sen không nhắc bất cứ từ nào liên quan đến biển Đông hay tranh chấp lãnh thổ giữa các thành viên ASEAN hay với bên ngoài. Trước đó, Campuchia thông báo vấn đề biển Đông không nằm trong nghị trình của hội nghị. Điều này được cho là nằm trong cam kết giữa Campuchia và Trung Quốc được đưa ra trong chuyến thăm Phnom Penh của Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào diễn ra ngay trước Hội nghị thượng đỉnh ASEAN.

Sau lễ khai mạc, các nhà lãnh đạo ASEAN họp phiên toàn thể bàn về các vấn đề trọng tâm và ưu tiên của khối như hợp tác kinh tế, phát triển lao động và cộng đồng xã hội dân sự, kiểm soát thiên tai, biến đổi khí hậu… Trong cuộc họp, Tổng thống Philippines Benigno Aquino III vẫn kêu gọi ASEAN cần tiến đến đồng thuận chung trong việc đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) và cần hoàn tất dự thảo trước khi đàm phán với Trung Quốc. Theo ông, việc mời Trung Quốc tham dự soạn thảo COC ngay từ đầu như ý kiến của một số nước có thể làm chậm tiến độ. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo ASEAN kêu gọi bỏ cấm vận kinh tế Myanmar sau khi thành viên này có nhiều tiến bộ trong cải cách chính trị mà một bằng chứng là cuộc bầu cử quốc hội bổ sung thành công vừa qua.

Kết thúc phiên họp toàn thể, hội nghị thông qua Tuyên bố Phnom Penh về “ASEAN: Một cộng đồng, Một vận mệnh”, Nghị sự Phnom Penh về xây dựng Cộng đồng ASEAN và Tuyên bố về ASEAN không ma túy vào năm 2015. Tuyên bố cũng nhấn mạnh ASEAN tiếp tục đề cao những cam kết chung trong Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), các nguyên tắc của luật pháp quốc tế và khẳng định sẽ tiến tới COC./.

N.L. Theo (Thanhnien)