Việc Trung Quốc đẩy mạnh xây dựng cơ sở phi pháp tại 7 bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa làm dấy lên hồi chuông báo động ở biển Đông.

Trước thềm năm mới câu hỏi đặt ra đối với những người quan tâm thời cuộc Châu Á: Tình hình Biển Đông sẽ ra sao? Có những ý kiến bi quan và cả những người lạc quan trước câu hỏi này. Tuy nhiên, tất cả phụ thuộc vào một ẩn số: Trung Quốc sẽ hành xử ra sao.

Ngày 18/02, tạp chí quốc phòng IHS Janes’s Defense Weekly cảnh báo Trung Quốc đang bồi đắp đất để xây đảo nhân tạo tại ba địa điểm ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Tổng thống Mỹ đã lên tiếng nhắc nhở Trung Quốc không nên ăn hiếp các nước nhỏ như Việt Nam hay Philippines trong các tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.

Giới phân tích cho rằng, Trung Quốc đang mang lại lợi ích kinh tế cho các nước “biết nghe lời” và trừng phạt những quốc gia phản đối tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh tại những “điểm nóng” tranh chấp.

Ngày 02/02, tờ Washington Free Beacon dẫn nhận định của ông James E. Fanell, nguyên Giám đốc tình báo của Hạm đội Thái Bình Dương (từ năm 2011 và được đánh giá là một trong những quan chức tình báo cao cấp nhất của Mỹ) khi cảnh báo về sự chuẩn bị cho một cuộc xung đột quân sự của Trung Quốc ở châu Á.

Trung Quốc đã tận dụng ranh giới giữa sử dụng vũ lực và quyền phòng vệ trong bộ luật quốc tế để tiến hành xâm phạm lãnh thổ các nước láng giềng mà không làm bùng phát một cuộc đối đầu quân sự.

Bộ Ngoại giao Philippines vừa chính thức lên tiếng phản đối Trung Quốc sau khi một tàu tuần duyên của Bắc Kinh cố ý đâm húc, gây hư hại 3 tàu cá và đe dọa tính mạng, cũng như cuộc sống mưu sinh ngư dân Philippines ở bãi cạn tranh chấp Scarborough (Trung Quốc gọi là Hoàng Nham đảo – PV) ngoài Biển Đông.

Ngày 31/01, tờ The Times of India nhận định, Trung Quốc sẽ cố tìm hiểu lập trường của New Delhi về vấn đề Biển Đông nhân chuyến công du 4 ngày của Ngoại trưởng Ấn Độ Sushma Swaraj tới Bắc Kinh kể từ 31/01. Cùng đi với bà Sushma Swaraj có tân Bí thư Đối ngoại Subrahmanyam Jaishankar. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh chính trường Ấn Độ đang xôn xao sau khi Thủ tướng Narendra Modi bất ngờ quyết định (đêm 28/01) bổ nhiệm Đại sứ Ấn Độ tại Mỹ, ông Subrahmanyam Jaishankar thay thế Bí thư Đối ngoại Sujatha Singh. Việc này diễn ra chỉ 1 ngày sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama kết thúc chuyến thăm Ấn Độ (từ 25 đến 27/01) và bà Sujatha Singh chỉ còn 6 tháng nữa là hết nhiệm kỳ.

Trong số ra tháng 01/2015, tờ Nghiên cứu quân sự của Nhật Bản đăng nhận định của chuyên gia về quân sự Trung Quốc Saburo Tanaka, trong đó khuyến cáo, Trung Quốc xây dựng trái phép căn cứ liên hợp hải, không quân ở quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam.