Ông Vadym Skibitskyi, người phát ngôn của Tổng cục Tình báo thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine, ngày 21/7 cho rằng, tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nhằm thông báo trước cho cộng đồng quốc tế về việc thúc đẩy chính sách liên quan đến "việc bảo vệ cộng đồng nói tiếng Nga ở Ukraine".
Xe tăng Nga ở Donetsk, Đông Ukraine (Ảnh: Getty).
Trước đó, Ngoại trưởng Nga nói rằng mục tiêu quân sự của Moscow ở Ukraine hiện không còn chỉ tập trung vào vùng Donbass ở miền Đông, mà mở rộng sang miền Nam và các khu vực khác.
Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố mục tiêu của Moscow trong chiến dịch quân sự tại Ukraine vẫn là "phi quân sự hóa và phi phát xít hóa" quốc gia láng giềng, tuy nhiên tình hình thực tế đã thay đổi khi hai nước đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 3.
"Yếu tố địa lý bây giờ đã thay đổi. Nga không chỉ tập trung vào Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Cộng hòa Nhân dân Lugansk, mà còn cả vùng Kherson, Zaporizhzhia và một số vùng lãnh thổ khác. Quá trình này vẫn đang tiếp diễn, nhất quán và bền bỉ", Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh.
Ông Lavrov cho biết việc phương Tây cấp vũ khí cho Ukraine đã thúc đẩy Nga chuyển hướng sự tập trung từ Donetsk và Lugansk, hay còn gọi là vùng Donbass, tới các khu vực khác ở Ukraine. Nhà ngoại giao khẳng định, các mục tiêu của Nga sẽ mở rộng hơn nữa nếu các đồng minh phương Tây tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine.
"Chúng tôi sẽ không cho phép bất kỳ vùng lãnh thổ nào tại Ukraine, nơi (Tổng thống) Volodymyr Zelensky hoặc bất cứ ai thay thế ông ấy kiểm soát, có vũ khí đe dọa trực tiếp đến các vùng lãnh thổ của chúng tôi cũng như lãnh thổ của các nước cộng hòa đã tuyên bố độc lập", ông Lavrov cảnh báo.
Nga hồi tháng 2 đã công nhận độc lập của 2 vùng lãnh thổ ly khai Donetsk và Lugansk ở Donbass. Ngay sau đó, Moscow bắt đầu triển khai chiến dịch quân sự ở Ukraine nhằm mục đích phi quân sự hóa Ukraine và bảo vệ người dân ở Đông Ukraine.
Ông Skibitskyi nói rằng Nga đang có kế hoạch tổ chức các cuộc "trưng cầu dân ý" hoặc sáp nhập các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát tại Ukraine, đặc biệt là tỉnh Kherson và Zaporizhzhia.
"Chúng tôi biết rằng các điểm bỏ phiếu đã được thiết lập ở các vùng lãnh thổ bị kiểm soát và Nga đang tích cực lập danh sách để tổ chức trưng cầu dân ý. Tình hình nhân đạo rất khó khăn ở những vùng lãnh thổ này, với việc Nga kiểm soát chặt chẽ công dân Ukraine. Vì vậy, rất khó để đưa ra bất kỳ khuyến nghị nào. Tuy nhiên, cần phải giữ vững tinh thần chiến đấu. Phong trào phản kháng đang hoạt động và có thể thấy kết quả của phong trào đó", quan chức tình báo Ukraine nói thêm.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hôm 19/7 nhận định "Nga đang đặt nền móng cho việc sáp nhập các vùng lãnh thổ mà họ đang kiểm soát ở Ukraine". Theo ông Kirby, Nga có thể lặp lại kịch bản năm 2014, khi sáp nhập bán đảo Crimea ở phía Nam Ukraine và các khu vực tại Ukraine được Nga lên kế hoạch sáp nhập gồm Kherson, Zaporizhzhia, Donetsk và Lugansk.
Leonid Slutsky, Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề Quốc tế của Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga, hồi tháng 6 thông báo 4 tỉnh của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia có thể tổ chức trưng cầu dân ý vào mùa hè này để quyết định việc có sáp nhập vào Nga hay không.
Giới chức Ukraine cảnh báo các cuộc trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga sẽ không có cơ sở pháp lý và đối mặt với phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Nga sẽ phải hứng chịu lệnh trừng phạt nặng nề nếu tiến hành sáp nhập các khu vực của Ukraine.