Nga đang mở rộng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine khiến người dân nước này rơi vào tình cảnh không có điện hoặc sưởi ấm.
Đống đổ nát của một nhà kho bị phá hủy tại trung tâm chế biến ngũ cốc ở Siversk, Ukraine hôm 28/11 (Ảnh: Reuters).
Trong một tuyên bố mới đây, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng, Nga có ý định sử dụng sương giá, tuyết và băng để tạo lợi thế cho quân đội của mình.
"Nga hiện cố gắng sử dụng mùa đông như một vũ khí chiến tranh chống lại Ukraine... Đó là lý do tại sao các đồng minh NATO, đã tăng cường hỗ trợ cho Ukraine", ông Stoltenberg nói.
Đó là một chiến thuật đã từng có hiệu quả với Nga trong quá khứ, đáng chú ý nhất là trong trận chiến ở Stalingrad trong Thế chiến II, nơi Liên Xô đã đánh bại Đức Quốc xã.
Trong cuộc chiến lần này, quân đội Nga đã tiến hành các cuộc tập kích bằng tên lửa quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine gần như hàng tuần kể từ đầu tháng 10, khi mùa đông lạnh giá bắt đầu.
Moscow bác bỏ cáo buộc ý định làm tổn thương người dân, nhưng tuyên bố sẽ không dừng lại cho đến khi Ukraine nhượng bộ các yêu cầu của Nga.
Hiện nay, nguồn cung phụ kiện thay thế cho mạng lưới điện bị tàn phá của Ukraine đang cạn kiệt trong bối cảnh Nga tiếp tục không kích. Artur Lorkowski, Giám đốc của Cộng đồng Năng lượng, cho biết tình hình rất nghiêm trọng ở Ukraine.
"Họ có một số thiết bị được lưu trữ trước chiến tranh, nhưng kho hàng này sắp cạn và các thiết bị được lưu trữ sẽ không đủ để tiếp tục các hoạt động sửa chữa", ông nói thêm.
Khi nhiệt độ tiếp tục giảm sâu
Công ty điện quốc gia Ukraine - Ukrenergo - cảnh báo rằng cả nước sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu điện nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các tiện ích khác vào thời điểm nhiệt độ ở nhiệt độ có thể giảm xuống -10C trong mùa đông và dưới -20C vào những ngày lạnh nhất.
Tuy nhiên, đối với nhiều người dân trẻ ở đây, ít nhất là theo cô bé Polina và những người bạn tại Ukraine, khoảng thời gian đẹp nhất trong năm đang bắt đầu.
Các em đã viết danh sách điều ước gửi cho ông già Noel và trời bắt đầu có tuyết. Hầu hết những đứa trẻ khác đã rời khỏi những ngôi làng xa xôi của chúng ở rìa phía đông bắc của vùng Kharkov của Ukraine kể từ khi xung đột bùng nổ.
Trường học ở đó đã đóng cửa được một thời gian rồi. Đợt tuyết đầu tiên của năm là một sự thay đổi đáng hoan nghênh.
"Bây giờ chúng ta có thể bắt đầu trượt băng và đánh bóng tuyết!", cô bé Polina hào hứng nói.
Cô bé 10 tuổi đã cùng các bạn đắp người tuyết đầu tiên trong mùa. Các em thậm chí còn tìm được một củ cà rốt để làm mũi cho người tuyết. Và theo dự báo thời tiết, người tuyết này sẽ "sống lâu" vì nhiệt độ được dự đoán sẽ giảm xuống thấp tới -12 độ C trong những ngày tới.
Nhưng hầu hết người lớn trong khu vực không thể vui khi nghe thông tin về dự báo thời tiết. Nhiệt độ giảm làm dấy lên mối lo ngại về những tác động nghiêm trọng trong những tháng tới.
"Ở đây mỗi đêm thời tiết ngày càng lạnh hơn. Tôi thậm chí không muốn nghĩ điều gì tiếp theo sẽ xảy ra", một người dân tên Iryna nói.
Sống ở vùng ngoại ô Izium trong một căn hộ tiền chế từ thời Liên Xô, bà Iryna, người đã hưu, cho biết tòa nhà 6 tầng nơi bà ở đã nhiều lần bị trúng đạn pháo. Hầu như tất cả những người hàng xóm của đã rời đi, nhưng bà vẫn ở lại.
"Tôi sẽ đi đâu đây?", bà tự đặt câu hỏi. "Để di tản, ít nhất tôi cần một chiếc ô tô và một số tiền tiết kiệm. Hầu hết những người lớn tuổi ở đây không thể rời đi dễ dàng như vậy. Bên cạnh đó, mọi người đều lo ngại xảy ra tình trạng cướp bóc nếu không có ai ở lại đây."
Bà Iryna cho biết thời tiết ngày càng lạnh buốt giá khiến bà dường như không thể ngủ ngon (Ảnh: DW).
Bà Iryna chi số tiền cuối cùng của mình để lắp cửa sổ mới. Những cửa sổ cũ của căn hộ đều bị phá hủy bởi áp lực từ các vụ nổ. Bà cũng dùng những tấm chăn dày để che lên cửa sổ nhằm giảm lượng không khí lạnh tràn vào căn hộ của mình.
Hệ thống sưởi trung tâm cho toàn bộ tòa nhà đã bị phá hủy bởi pháo kích vào tháng trước. Vào mùa thu, các tình nguyện viên đến và mang cho bà Iryna một máy sưởi điện để sử dụng trong những tháng mùa đông. Nhưng thời tiết khốc liệt mùa đông khiến căn hộ vẫn rất lạnh.
"Gần đây chúng tôi không bị cắt điện trong 2 ngày", bà Iryna nhớ lại. Trong những tình huống như vậy, bà chỉ có một lựa chọn: mặc ấm hơn và sử dụng hết lượng xăng dự trữ cuối cùng để nấu nước và uống một tách trà nóng.
Người cao tuổi sẽ không rời khỏi nhà của họ. Người già nằm trong số những người đối mặt mối lo nghiêm trọng nhất khi nhiệt độ giảm mạnh.
Mặc dù vậy, nhiều người vẫn không muốn rời khỏi nhà của họ, ngay cả khi có những người thân trong gia đình có thể đưa họ ra đến một đất nước khác hoặc ít nhất là đưa họ đến những vùng ít bị chiến tranh tàn phá hơn.
Cho đến vài ngày trước, mẹ của Oxana Melnyk vẫn sống ở một ngôi làng thuộc phía bên kia chiến tuyến tại khu vực phía đông Ukraine hiện do Nga kiểm soát.
Trong nhiều tuần, cô đã cố gắng thuyết phục mẹ rời khỏi làng, cảnh báo về những trận chiến ngày càng khốc liệt trong khu vực và về mùa đông sắp tới. Người phụ nữ 70 tuổi này vẫn kiên quyết không đi.
"Mẹ tôi nghĩ có thể sẽ xoay sở để sống sót bằng cách nào đó và mọi chuyện sẽ sớm kết thúc", cô Oxana nói. "Nhưng bây giờ mọi người đều biết rằng xung đột còn lâu mới kết thúc".
Cuối cùng, cô Melnyk lấy hết can đảm và lái chiếc Lada 40 năm tuổi của mình rời đi. Cô và một người quen lái xe dọc theo những con đường bị phá hủy theo hành lang từng kết nối các vùng lãnh thổ do người Ukraine kiểm soát với những vùng do người Nga kiểm soát.
Cô cũng đã thuyết phục được mẹ thu dọn hành lý rời đi. "Tôi nhiều lần giải thích với mẹ rằng, cái gì mới có giá trị thực sự? Không phải căn hộ này hay xe hơi hay thứ gì tương tự. Chỉ có tính mạng con người mới là quan trọng nhất".
An toàn và ấm áp ở Zaporizhzhya
Trên đường về, xe của cô Melnyk nhiều lần bị sa bùn lầy. Xe của họ còn bị chặn lại ở hàng chục trạm kiểm soát của Nga và Ukraine. Tồi tệ hơn nữa, chiếc Lada quá cũ kỹ cũng gặp vấn đề về động cơ.
Cô Melnyk đón mẹ ở Ukraine di tản trên chiếc Lada đã 40 năm tuổi (Ảnh: DW).
Cuối cùng, họ đến thành phố Zaporizhzhya ở đông nam Ukraine. Ngoài việc là trung tâm hành chính của khu vực, nơi đây cũng có một trung tâm nhân đạo dành riêng cho những người tị nạn từ các vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát.
Đối với hai mẹ con, đó là nơi an toàn đầu tiên họ đến được sau nhiều ngày. Quan trọng hơn, đó là nơi cuối cùng họ có thể sưởi ấm. Thấy được sự an toàn và ấm áp ở Zaporizhzhya, Melnyk thừa nhận rằng cô không tin rằng Nga đang "vũ khí hóa" thời tiết mùa đông để chống lại dân thường.
Nhưng mọi thứ ngày càng xấu đi khi mùa đông đến. Hai người phụ nữ không biết tương lai sẽ ra sao. Hiện tại, họ muốn đến Odesa vì cô Melnyk có một căn hộ ở đó.
Nhưng ở Odesa cũng không an toàn. Giống nhiều nơi khác ở Ukraine, thành phố này là mục tiêu thường xuyên của các cuộc không kích. Dù sao những tháng mùa đông ở thành phố ven bên bờ Biển Đen sẽ không khắc nghiệt như ở phía đông đất nước.