Họp báo quốc tế về tình hình Biển Đông ngày 05/06/2014

Đây là lần họp báo quốc tế thứ 4, trong hơn một tháng qua, kể từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam.

Tham dự cuộc họp báo quốc tế có ông Trần Duy Hải, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban biên giới quốc gia; ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển và ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục kiểm ngư (Tổng Cục thuỷ sản - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) và Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình.

Đáp lại thiện chí của Việt Nam, Trung Quốc càng hung hăng hơn

Theo ông Lê Hải Bình, kể từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trong vùng biển Việt Nam, Việt Nam đã hết sức kiên trì trao đổi, tiếp xúc cấp cao với Trung Quốc, kiên trì sử dụng mọi biện pháp hòa bình để thực hiện yêu cầu Trung Quốc phải đưa ngay giàn khoan 981 ra khỏi vùng biển Việt Nam, ngừng ngay các hành vi gây căng thẳng tại khu vực. Quyết tâm và thiện chí của Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế ủng hộ và đánh giá cao, nhưng đáp lại, Trung Quốc lại càng hung hăng hơn. Đồng thời, Bắc Kinh cũng đưa ra những luận điệu sai trái về chủ quyền quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

Ông Trần Duy Hải, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban biên giới quốc gia cho biết, trong hơn 1 tháng qua, phía Việt Nam đã đối thoại với nhiều hình thức và ở nhiều cấp khác nhau, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 cùng các tàu khỏi hộ tống vùng biển của Việt Nam, để hai bên có thể trao đổi ngay các biện pháp kiềm chế, kiểm soát, cũng như ổn định tình hình.

Đến nay, hai bên đã có trên 30 cuộc trao đổi với nhiều hình thức khác nhau. Cộng đồng quốc tế đánh giá cao sự kiềm chế và ứng xử của Việt Nam, đồng thời lên tiếng phê phán mạnh mẽ hành động của Trung Quốc.

Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực và thiện chí của Việt Nam, Trung Quốc vẫn không dừng lại ở các hoạt động bất hợp pháp của mình, mà còn tiếp tục có những lời lẽ xuyên tạc, vu cáo, đổ lỗi cho Việt Nam. Nghiêm trọng hơn, trên thực địa, Trung Quốc đã có những hành động leo thang mới. Cụ thể là: Trung Quốc đã mở rộng phạm vi hoạt động của giàn khoan 981, di chuyển giàn khoan sang vị trí mới có tọa độ là 15 độ 33 phút 38 giây Bắc – 111 độ 34 phút 62 giây, nằm sâu 62 hải lý trong thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Đồng thời, Trung Quốc gia tăng tàu hộ tống các loại hoạt động trái phép trong vùng biển Việt Nam, có lúc lên tới 140 tàu, bao gồm cả các tàu quân sự, trong đó có tàu hộ vệ tên lửa, tàu tuần tiễu tấn công nhanh… cùng nhiều máy bay chiến đấu ở khu vực hạ đặt giàn khoan 981.

Các tàu Trung Quốc có hành vi hết sức hung hăng, chủ động, cố tình đâm va, phun vòi rồng công suất cao vào tàu chấp pháp của Việt Nam, làm cho nhiều cán bộ kiểm ngư của Việt Nam bị thương và gây hư hỏng nhiều tàu cũng như thiết bị trên tàu.

Đặc biệt, ngày 26/05, tàu Trung Quốc đã đâm chìm tàu cá mang số hiệu ĐNA 90152 của ngư dân Việt Nam, đang đánh bắt bình thường trong vùng biển Việt Nam, cách giàn khoan Hải Dương 981 17 hải lý, làm cho tình hình hết sức căng thẳng. Nghiêm trọng hơn, các tàu Trung Quốc tìm cách ngăn cản các tàu Việt Nam cứu hộ ngư dân bị chìm xuống biển.

Ngày 01/06, tàu Trung Quốc tiếp tục đâm thủng tàu cảnh sát biển 2016 của Cảnh sát biển Việt Nam đang làm nhiệm vụ trên vùng biển Việt Nam. Hành động đó của Trung Quốc càng làm trầm trọng thêm tình hình căng thẳng ở Biển Đông, đe dọa nghiêm trọng hòa bình, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, gây quan ngại trong cộng đồng quốc tế và gây bất bình trong dư luận Việt Nam.

Ngày 23/05, Việt Nam lần thứ 2 có công hàm gửi Bộ Ngoại giao Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 và các tàu hộ tống khỏi vùng biển của Việt Nam, để hai bên đàm phán xác định tính pháp lý của khu vực hạ đặt giàn khoan, song đến nay Trung Quốc vẫn lẩn tránh và không trả lời.

Ngày 04/06, Việt Nam lần thứ 3 trao công hàm gửi Bộ Ngoại giao Trung Quốc, một lần nữa nghiêm khắc yêu cầu Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế, chấm dứt ngay các hoạt động vi phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam, rút giàn khoan và các phương tiện ra khỏi vùng biển Việt Nam.

Trong quá trình hoạt động bảo vệ chủ quyền trên biển, lực lượng tàu chấp pháp của Việt Nam đã thực hiện tuyên truyền, phát thanh bằng 3 thứ tiếng Anh, Việt, Trung yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 và tàu bảo vệ khỏi vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Việt Nam không sử dụng các biện pháp khác trên hiện trường. Lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam kiên trì, kìm chế nhưng kiên quyết thể hiện chủ quyền của Việt Nam

Có thể nói, hơn tháng qua, Việt Nam đã nỗ lực ngoại giao để giải quyết căng thẳng, nhưng Trung Quốc vẫn cố tình leo thang căng thẳng mới. “Việt Nam sẽ tiếp tục, kiên trì biện pháp đấu tranh qua biện pháp hòa bình để giải quyết bất đồng trên cơ sở luật pháp quốc tế và hiến chương liên hiệp quốc. Việt Nam sẽ nỗ lực các biện pháp ngoại giao hơn nữa. Việt Nam cũng phải cân nhắc các biện pháp tiếp theo để bảo vệ quyền, lợi ích” – ông Trần Duy Hải khẳng định.

Vai trò của cộng đồng quốc tế

Trong sự kiện Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trong vùng biển Việt Nam và có những hành vi đe dọa sử dụng vũ lực với lực lượng chấp pháp của Việt Nam, cộng đồng quốc tế thời gian qua đã có những tiếng nói mạnh mẽ yêu cầu Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế. Gần đây nhất, nhóm 7 nước công nghiệp phát triển nhất thế giới (G7) đã có tuyên bố phản đối đòi chủ quyền bằng vũ lực.

Về vấn đề này, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình cho biết: “Việt Nam hoan nghênh nhóm G7 vừa ra tuyên bố bày tỏ lo ngại sâu sắc về tình hình Biển Đông và biển Hoa Đông, phản đối hành vi đe dọa, sử dụng vũ lực… Chúng tôi tiếp tục mong muốn các quốc gia, các tổ chức tiếp tục có tiếng nói mạnh mẽ hơn để thúc đẩy việc giải quyết tranh chấp theo luật pháp quốc tế”.

Trong khi đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban biên giới quốc gia Trần Duy Hải khẳng định: “Thực tế, cộng đồng quốc tế có tiếng nói rất mạnh mẽ. Có lẽ đây là lần đầu tiên có những phản ứng mạnh mẽ như vậy về Biển Đông trong nhiều năm trở lại đây. Tôi nghĩ tiếng nói đó có vai trò quan trọng trong việc duy trì hòa bình, ổn định. Chúng tôi mong cộng đồng quốc tế tiếp tục có tiếng nói mạnh mẽ hơn nữa”.

Linh Phương

Theo Petrotimes