Ra đời vào năm 1969, trong gần nửa thế kỷ qua, báo Charlie Hebdo đã trải qua nhiều thăng trầm, thậm chí phải đình bản trong giai đoạn 1981 - 1992 nhưng vẫn luôn giữ vững nguyên tắc: không nhận quảng cáo để đảm bảo tính độc lập và chỉ sống nhờ tiền bán báo, theo tờ Le Monde. Những năm gần đây, Charlie Hebdo gặp nhiều khó khăn về tài chính do số lượng phát hành giảm, đặc biệt sau khi tòa soạn bị phóng hỏa vào năm 2011 do đã đăng một số biếm họa về tiên tri Muhammad.

Trong bối cảnh không mấy sáng sủa đó, Charlie Hebdo phải chịu thêm một cú sốc khủng khiếp khi Tổng biên tập Stéphane Charbonnier (nghệ danh Charb) cùng 7 nhà báo/họa sĩ chủ chốt bị 2 tay súng bịt mặt giết chết vào sáng 07/01. Trên đường tẩu thoát, những kẻ này đã hét lớn: “Chúng ta đã giết chết Charlie Hebdo!”. Ngay sau khi vụ việc xảy ra, cả nước Pháp, đặc biệt là giới truyền thông đã tổ chức nhiều hoạt động để khẳng định điều ngược lại.

Tối 07/01, báo Le Monde, Đài truyền hình France Télévisions, Đài Radio France đã ra một thông cáo chung, kêu gọi tất cả báo đài của Pháp cùng chung sức hỗ trợ về nhân lực và tài chính để “Charlie có thể sống”. Cùng lúc đó, trên khắp các tỉnh thành của nước này, khoảng 100.000 người đã xuống đường tuần hành trong thinh lặng để tưởng niệm các nạn nhân.

Hầu hết những người tham dự đều mang theo tấm giấy hoặc băng rôn có đề dòng chữ “Je suis Charlie” (“Tôi là Charlie”). Đây là thông điệp duy nhất hiển thị trên website của Charlie Hebdo từ 2 ngày qua. Và như một lời đáp trả nhằm vào những kẻ đã gây ra vụ thảm án, ban biên tập của Charlie Hebdo hôm qua thông báo sẽ ra số mới vào ngày 14/01 với số lượng phát hành dự kiến là 1 triệu bản (bình thường lượng phát hành là 60.000 tờ/tuần).

Trong ngày 08/01, lãnh đạo nhiều nước trên thế giới tiếp tục lên án vụ khủng bố tàn bạo nói trên. Thủ tướng Đức Angela Merkel nói: “Đây là cuộc tấn công vào những giá trị mà chúng ta yêu mến, giá trị mà chúng ta đại diện, giá trị của tự do báo chí, tự do nói chung và phẩm giá con người”.

Giáo hoàng Francis cũng đã cầu nguyện cho các nạn nhân trong buổi lễ hôm qua. Thủ tướng Úc Tony Abbott thì mô tả vụ tấn công là “hành động man rợ” giữa lúc người dân nước này đổ ra đường để bày tỏ sự ủng hộ với quyền tự do ngôn luận. Trong khi đó, đa số các tờ báo lớn trên thế giới đều đưa tin về vụ thảm sát ở trang nhất, với nhiều bức biếm họa xúc động, có nhiều tờ còn in màu đen để tưởng niệm các nạn nhân.

Báo động an ninh

Chính phủ Pháp ngoài việc tổ chức quốc tang vào ngày 08/01 để tưởng niệm các nạn nhân đã huy động hơn 3.000 cảnh sát để truy tìm 2 nghi phạm chính hiện được cho là 2 anh em ruột Chérif (32 tuổi) và Saïd Kouachi (34 tuổi). Trong 2 người này, Chérif Kouachi từng bị kết án 3 năm tù giam, được hưởng 18 tháng tù treo vào năm 2008 vì tham gia tổ chức Buttes Chaumont chuyên huấn luyện các thanh niên Pháp để gửi sang “chiến đấu” cùng các tổ chức Hồi giáo cực đoan tại Iraq.

Một người cũng là bà con của 2 anh em Kouachi bị cảnh sát nghi ngờ có liên quan đã ra trình diện vào sáng 08/01. Người này hiện chưa bị cáo buộc gì nhưng vẫn bị tạm giữ. Ngoài ra, cảnh sát còn bắt giữ 7 người là thân nhân của 2 nghi phạm để phục vụ điều tra.

Theo Kênh truyền hình France 3, vào tối 08/01 (giờ VN), cảnh sát và hiến binh đã bao vây một khu nhà tại thị trấn Crépy-en-Valois thuộc vùng Picardie, giáp ranh với phía đông bắc của vùng Paris Ile-de-France (gồm thủ đô Paris và các khu ngoại ô). Nhiều khả năng 2 nghi phạm Chérif và Saïd Kouachi đang trốn trong khu nhà này.

Trong khi đó, tình hình an ninh ở Paris tiếp tục ở mức báo động cao nhất khi nhiều vụ tấn công liên tiếp xảy ra trong ngày 08/01. Theo tờ Le Figaro, sáng qua, một kẻ mang theo súng ngắn đã bắn vào một nhóm cảnh sát đang tuần tra ở khu Montrouge, phía nam Paris làm ít nhất 1 người thiệt mạng và 1 người bị thương nặng. Le Figaro dẫn lời các nhân chứng cho biết hung thủ mặc đồ đen và cạo trọc đầu. Hiện tên này đã trốn thoát.

Thông tin ban đầu cho thấy, nhiều khả năng vụ tấn công ở Montrouge không liên quan đến vụ thảm án trước đó 1 ngày và hung thủ có thể là một người có vấn đề về tâm lý. Cũng trong hôm qua, một số vụ tấn công nhằm vào người Hồi giáo đã được ghi nhận ở nhiều thành phố của Pháp.