Tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan - Ảnh: Reuters  

Tổng cộng 49 tàu chiến (tàu nổi), 6 tàu ngầm, trên 200 máy bay và 25.000 binh sĩ các nước sẽ tham dự RIMPAC, theo trang tin The Washington Free Beacon (Mỹ).

RIMPAC được tổ chức 2 năm một lần, bắt đầu vào ngày 26.6 và kết thúc vào ngày 01/08, diễn ra ở vùng biển quanh đảo Hawaii của Mỹ.

Có 21 tàu chiến Hải quân Mỹ tham gia RIMPAC, bao gồm tàu sân bay USS Ronald Reagan và các tàu khu trục được trang bị tên lửa dẫn đường cùng các tàu tuần dương.

Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) điều động 3 tàu chiến và một tàu bệnh viện đến tham gia tập trận.

Các quan chức và chuyên gia quân sự Mỹ đã bày tỏ quan ngại Hải quân PLA lợi dụng cuộc tận trận để tiếp cận các thông tin quân sự bí mật của Mỹ.

Ông Randy Forbes, một quan chức cấp cao thuộc Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ, cho biết ông phản đối việc Mỹ cho phép Trung Quốc tham gia RIMPAC.

“Những cuộc tận trận quân sự nên dành cho các đồng minh, đối tác và những quốc gia khác quan tâm đến sự đóng góp tích cho an ninh khu vực”, ông Forbes nói.

“Nhưng những hành vi Trung Quốc đối với các nước láng giềng ở châu Á - Thái Bình Dương khiến tôi cảm thấy họ không nên được trao cơ hội tham gia một cuộc tập trận danh tiếng như thế này”, ông Forbes cho biết thêm.

Chủ tịch tiểu ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, ông Dana Rohrabacher, nói việc cho phép Trung Quốc tham gia RIMPAC sẽ đe dọa nền an ninh nước Mỹ.

Trung Quốc đe dọa tự do hàng hải ở châu Á, thể hiện sự thiếu tôn trọng luật pháp quốc tế và làm leo thang căng thẳng trong khu vực thời gian qua, ông Forbes nói.

Cụ thể là Trung Quốc tăng cường các hành vi khiêu khích nhằm củng cố tuyên bố chủ quyền “đường lưỡi bò” nuốt trọn gần hết biển Đông. Bắc Kinh còn ngang ngược đưa giàn khoan Hải Dương-981 vào vùng biển Việt Nam và tàu Trung Quốc còn hung hăng đâm chìm tàu Việt Nam.

Ngoài ra, tàu chiến Trung Quốc từng đụng độ với tàu chiến Mỹ trên biển Đông. Hồi tháng 12.2013, tàu chiến Trung Quốc cắt ngang hướng di chuyển của tàu tuần dương Mỹ USS Cowpens ở khoảng cách chỉ hơn 90m trên biển Đông. Tàu USS Cowpens đã buộc phải chuyển hướng để tránh va chạm với tàu chiến Trung Quốc.

Còn ở biển Hoa Đông, Trung Quốc điều chiến đấu cơ bay áp sát máy bay chiến đấu Nhật Bản. Trung Quốc và Nhật Bản có tranh chấp lãnh thổ tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông.

Ông Rick Fisher, chuyên gia nghiên cứu về quân đội Trung Quốc, nhận định RIMPAC tạo cơ hội cho PLA thu thập các thông tin tình báo của quân đội Mỹ.

PLA có thể theo dõi Hải quân Mỹ phối hợp với các đồng minh như thế nào, điều này rất có lợi cho Bắc Kinh nếu xung đột xảy ra, theo ông Fisher.

The Washington Free Beacon cho hay trong số tàu chiến Trung Quốc điều động tham gia RIMPAC, có Type 054A, một tàu khu trục nhỏ tàng hình đầu tiên của PLA và khu trục hạm Type 052C được đánh giá là có sức mạnh tương đương với tàu khu trục được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis của Mỹ.

Trong giai đoạn cuối thập niên 1990 và đầu 2000, Trung Quốc đã trộm bí mật quân sự của Mỹ liên quan đến Aegis, hệ thống phòng thủ tên lửa chiến lược tối tân của quân đội Mỹ.

Ông Fisher lưu ý trong nhiều thập kỷ trao đổi quân sự với Trung Quốc chỉ diễn ra một phía, Mỹ cho Trung Quốc xem các vũ khí tối tân nhất trong khi quan chức quân đội Mỹ đến thăm Trung Quốc đều bị từ chối tiếp cận các vũ khí hiện đại của Trung Quốc.

Việc Trung Quốc tham gia RIMPAC sẽ không dẫn đến một mối quan hệ tốt đẹp vốn phải dựa trên sự hợp tác hoặc minh bạch vì mục tiêu chính của Bắc Kinh là muốn thay thế sức mạnh quân sự của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương, theo ông Fisher.

Phúc Duy

Theo TNO