Ngoại trưởng Mỹ Jonh Kerry trước đài tưởng niệm Chiến sĩ trận vong của Nga ở Sochi ngày 12/5/2015

Ngoại trưởng Mỹ Jonh Kerry đã đến thành phố Sotchi của Nga từ sáng sớm ngày 12/5. Sau khi đặt vòng hoa tại đài tưởng niệm Chiến sĩ trận vong của Nga, ông Kerry đã đến một khách sạn ở trung tâm nghỉ mát Sochi để hội kiến với Tổng thống Nga Putin.

Đây là một sự kiện quan trọng trong quan hệ hai nước bởi đây là chuyến thăm đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ tới Nga kể từ khi cuộc khủng hoảng Ukraina bùng phát hồi đầu năm ngoái, khiến cho mối quan hệ hai bên rơi xuống mức thấp nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh.

Theo người phát ngôn Điện Kremlin Peskov, trong cuộc hội kiến với Tổng thống Putin, ông Kerry sẽ không đề cập các lệnh cấm vận mà phương Tây đang áp đặt đối với Nga do những bất đồng trong cuộc khủng hoảng Ukraina. Toàn bộ nội dung cuộc thảo luận được giữ kín.

Tuy nhiên, theo một viên chức Bộ Ngoại giao Mỹ, hai bên sẽ bàn về 5 vấn đề quốc tế mà Mỹ đang rất cần sự giúp đỡ của Nga. Thứ nhất là ổn định tình hình Ukraina thông qua việc yêu cầu Nga hối thúc phe ly khai ở miền đông thực thi đầy đủ bản thỏa thuận Minsk. Thứ hai là vấn đề hạt nhân Iran. Theo viên chức Bộ Ngoại giao Mỹ, vào lúc sắp đến ngày quốc tế ký kết một thỏa thuận chung cuộc với Iran, hai nước Nga và Mỹ phải phối hợp lập trường chung. Tình hình hỗn loạn tại Libya, Syria và cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cũng nằm trong chương trình thảo luận.

Trên đây là những vấn đề quốc tế quan trọng đang được Mỹ mong muốn giải quyết. Tuy nhiên, nếu không có vai trò của Nga và các đồng minh của Nga thì một mình Mỹ không thể xoay xở được. Trường hợp của Iran là minh chứng rõ nét nhất. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf ngày 3/4/2015 cho hay thỏa thuận giữa nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) và Iran về chương trình hạt nhân của Tehran sẽ không thể đạt được nếu không có sự tham gia của Nga. Như vậy, bất kể những lời lẽ cay nghiệt nhắm vào Điện Kremlin thường vang lên thời gian gần đây, Chính quyền Obama thực ra mong tiếp nối hợp tác với Nga trong hàng loạt vấn đề quốc tế.

Đánh giá về chuyến đi Nga lần này của ông Keryy, thông cáo của Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ phía Nga mong đợi chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ sẽ giúp bình thường quan hệ giữa hai cường quốc. Đây là mối quan hệ mà phần lớn sự ổn định toàn cầu phải lệ thuộc vào.

Tờ báo Mỹ uy tín The Christian Science Monitor cũng chung nhận định này tuy nhiên cũng phải thừa nhận rằng nếu trông đợi quan hệ giữa Mỹ và Nga sẽ ngay lập tức bước vào giai đoạn "tái khởi động" mới thì e rằng hơi quá lạc quan, nhưng Nhà Trắng đang gửi cho Kremlin tín hiệu rõ ràng rằng Washington sẵn sàng thảo luận về cách thức làm quan hệ ấm lên và nối lại hoạt động hợp tác. Cuộc khủng hoảng ở Ukraina đã chôn vùi những kết quả ít ỏi của tiến trình "tái khởi động" vốn bắt đầu trong nhiệm kỳ thứ nhất của Tổng thống Barack Obama. Nhưng giờ đây ban lãnh đạo Mỹ đang phát tín hiệu sẵn sàng nối lại hợp tác với Nga.

The Christian Science Monitor nhận định: trực quan cũng có thể thấy ông Kerry bay đến Sochi chứ không phải là ông Lavrov lên đường tới nước Mỹ. Tức là sáng kiến do phía Mỹ chủ động nêu ra.

Theo quan điểm của tờ báo Mỹ, Nga cũng quan tâm đến việc hợp tác với Mỹ. "Nhưng tất cả những điều đó không có nghĩa là ông Putin sẽ hạ mình trước Ngoại trưởng Kerry. Nhà lãnh đạo Nga cứng cỏi phô trương cho tất cả thấy lập trường không khoan nhượng của đất nước ông khi an ninh quốc gia bị đe dọa" - The Christian Science Monitor cảnh báo.

Nh.Thạch

Theo Petrotimes