Những người dân ở thành phố Izyum thuộc tỉnh Kharkov, đông bắc Ukraine cho biết họ cảm thấy nhẹ nhõm khi Nga rút quân khỏi khu vực này sau 6 tháng nắm quyền kiểm soát. Tuy vậy, họ cũng bày tỏ lo ngại về một mùa đông thiếu năng lượng.
Cảnh sát Ukraine tuần tra cạnh tòa nhà đổ nát ở Izyum (Ảnh: Reuters).
"Chúng tôi đã sống sót qua 6 tháng. Chúng tôi sống trong những căn hầm. Chúng tôi đã trải qua tất cả những gì có thể trải qua", bà Liubov Sinna, 74 tuổi, nói với Reuters.
Izyum, thành phố với 50.000 dân trước khi xung đột xảy ra, đã trở thành trung tâm hậu cần chiến lược cho một trong những tiền tuyến chính của Nga. Từ Izyum, quân đội Nga nhắm mục tiêu vào lực lượng Ukraine ở Donbass. Tuy nhiên, Ukraine gần đây tuyên bố "giải phóng" Izyum và lực lượng quân sự Nga cũng rút khỏi khu vực này.
Hàng nghìn binh sĩ Nga đã rút khỏi Izyum vào cuối tuần trước, để lại một lượng lớn đạn dược và thiết bị quân sự.
Nhân viên y tế chuyển người bị thương ở Izyum (Ảnh: Reuters).
Izyum cũng là nơi hứng chịu thiệt hại lớn trong cuộc xung đột, khiến cuộc sống của người dân bị đảo lộn. Chính quyền địa phương đã cố gắng sơ tán một phần dân cư nhưng theo các quan chức, khoảng 10.000 người vẫn bị mắc kẹt.
Những cửa sổ bị vỡ nát, những bức tường cháy xém nằm dọc theo con đường chính bị chiến tranh tàn phá. Những quầy thịt và hiệu thuốc bị bỏ hoang, trong khi các cơ sở làm đẹp bị phá hủy. Một tấm biển viết tay được đặt trước cửa với dòng chữ: "Có người sống ở đây".
"Đó là thời điểm sống còn. Không có điện, không có ga, không có nước. Chúng tôi nhóm lửa để nấu ăn. Đó là cách chúng tôi sống qua ngày. Điều quan trọng nhất là bọn trẻ vẫn còn sống sót", Bohdan Solomko, 43 tuổi, nói khi trở về nhà cùng vợ và 3 người con của họ.
Người dân Izyum đã kể lại 6 tháng khó khăn mà họ trải qua từ đầu tháng 3, khi họ bắt đầu trú ẩn dưới tầng hầm của những tòa nhà. Khi đó xung đột vừa mới nổ ra. Họ phải nhóm lửa để giữ ấm trong thời tiết lạnh giá và phải múc nước từ giếng.
Xe quân sự Nga bị bỏ lại ở Izyum (Ảnh: Reuters).
Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 14/9 đã có chuyến thăm bất ngờ đến Izyum, chứng kiến lễ thượng cờ Ukraine tại khu vực đổ nát này. Tổng thống cho biết ông bị "sốc" trước mức độ tàn phá nặng nề cũng như thương vong do xung đột gây ra tại thành phố này.
Trên đường đến Izyum, các trạm dừng xe buýt đều xuất hiện ký tự "Z", biểu tượng của lực lượng quân sự Nga. Những xe tăng và xe bọc thép cháy dở vẫn nằm ngổn ngang bên đường.
"Chúng tôi đã chờ đợi các binh lính của chúng tôi trong suốt thời gian dài. Tất nhiên chúng tôi cảm thấy tích cực. Đó là niềm vui. Nhưng cũng lo ngại rằng Nga có thể quay trở lại đây", bà Sinna nói.
Những ngôi nhà bị tàn phá sau các cuộc pháo kích ở Izyum (Ảnh: Reuters).
Bà Sinna nhận định Izyum nằm ở "cửa ngõ của Donbass", khu vực miền Đông mà Nga coi là mục tiêu quan trọng trong chiến dịch quân sự tại Ukraine.
"Chúng tôi không sợ nữa, chúng tôi đã quen với điều đó", Solomko chia sẻ, trong khi Oksana, vợ anh, cho biết "những đứa trẻ nói rằng chúng cảm thấy dễ thở hơn và nỗi sợ hãi đã qua".
Bà Sinna cho biết khu chung cư của bà đã bị pháo kích nặng nề. "Khu nhà đó nằm ở ngã tư đường, vì vậy chúng tôi đã hứng chịu tất cả các loại pháo kích. Đáng sợ nhất là máy bay - đó là tín hiệu đánh dấu cuộc bắn phá bắt đầu", bà Sinna kể lại.
Giờ đây, người dân Izyum đang cố gắng quay trở lại cuộc sống bình thường, với hy vọng xung đột thực sự kết thúc. Trong khi đó, Nga tuyên bố cuộc phản công của Ukraine bị thất bại nặng nề và chiến dịch quân sự của Nga sẽ tiếp tục cho đến khi đạt được mọi mục tiêu.