Tổng thống Vladimir Putin nói ông sẵn sàng tìm kiếm lối ra cho khủng hoảng Ucraina, tuy nhiên chính phủ Kiev và phương Tây lại không muốn một giải pháp chính trị

Trong một diễn biến mới nhất, Tổng thống Nga Putin hôm 07/05 đã bất ngờ chấp thuận cuộc bầu cử Tổng thống tại Ucraina vào ngày 25/05 tới nhưng lưu ý rằng mọi người dân cần phải được bảo vệ, ý ám chỉ những người gốc Nga ở miền Đông và Nam Ucraina.

Phát biểu với báo chí tại Moskva, Tổng thống Putin nói: “Tôi muốn nhấn mạnh là cuộc bầu cử tổng thống được tổ chức tại Kiev đi đúng hướng, nhưng nó sẽ không giải quyết được điều gì nếu tất cả công dân Ucraina không hiểu quyền của họ được bảo đảm như thế nào sau cuộc bầu cử tổng thống”.

Phương Tây tỏ ra lúng túng trước quyết định này của người đứng đầu Điện Kremlin vì trước giờ Mỹ và EU luôn miệng nói rằng Nga đang tìm cách phá hoại cuộc bầu cử này. Sự lúng túng đã rất tới thái độ nghị ngờ thiện chí của Nga. Phương Tây cho rằng bước lùi này là để Tổng thống Putin có thêm thời gian để tổ chức lại việc chuẩn bị đối phó với những biện pháp trừng phạt đã và sẽ tới của phương Tây.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng nếu Moskva can thiệp vào cuộc bầu cử này thì Washington sẽ áp đặt thêm các biện pháp chế tài. Đáp lại, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov gợi ý rằng tính chất hợp pháp của cuộc bầu cử này vẫn ở trong tình trạng hoài nghi vì hoạt động quân sự của Kiev nhắm vào lực lượng thân Nga ở miền đông Ucraina. Trước đó trong một cuộc họp báo, Tổng thống Putin kêu gọi nhà chức trách Ucraina ngưng ngay lập tức điều ông gọi là “tất cả các hoạt động quân sự và trừng phạt ở miền đông nam Ucraina". Ông cũng nhấn mạnh rằng lực lượng quân sự Nga đã rút khỏi vùng biên giới Ucraina.

Sự nhượng bộ của Nga còn được thể hiện tiếp qua tuyên bố của TT Putin ngày 09/05. Lên tiếng trước các phóng viên, sau cuộc họp tại Moskva với người đứng đầu Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu Didier Burkhalter, ông Putin nói rằng, ông đã kêu gọi những người ly khai thân Nga tại miền đông Ucraina hoãn lại cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề ly khai được định vào ngày Chủ nhật này. Theo ông Putin yêu cầu này tạo điều kiện cần cho cuộc đối thoại với chính phủ Ucraina. Những người ly khai thân Nga tại thành phố Donetsk ở miền đông Ucraina nói rằng họ dự trù mở một cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 11/05 để hỏi ý kiến các cư dân xem họ có thích một nước “Cộng hòa Nhân dân Donetsk” độc lập hay không.

Tuy nhiên, Interfax hôm nay đưa tin các thành viên Hội đồng nhân dân của Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) đã quyết định không hoãn ngày thực hiện cuộc trưng cầu dân ý về độc lập của khu vực mình. Theo tuyên bố của đồng thủ tướng chính phủ DPR Miroslav Rudenko, cuộc trưng cầu sẽ được tổ chức vào ngày đã định.

Đáp lại những nhượng bộ trên từ phía Nga, Ucraina lại đưa 15.000 quân tới tập trung trên biên giới với Nga. Thứ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Antonov tuyên bố với các phóng viên hôm 08/05 rằng: “Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở Ucraina, những hành động như trên ít nhất là không tạo điều kiện cho việc xuống thang tình hình căng thẳng ở Ucraina”. Theo ông, nhóm quân của NATO ở khu vực Đông Âu cũng đang cùng lúc gia tăng.

Trong khi Nga tìm mọi cách để giảm căng thẳng tại Ucraina thì Mỹ và EU lại đang muốn đổ dầu vào lửa. Nhà báo - chuyên gia phân tích người Mỹ Mike Whitney trong một bài viết đang trên trang Veracity Voice ngày 04/05, cho rằng Mỹ có ý định phớt lờ mọi nỗ lực của Nga nhằm giải quyết cuộc xung đột ở Ucraina, đồng thời đang lôi kéo Moskva vào những cuộc khiêu khích liên miên và chiến tranh bằng những hành động của mình.

Ngày 08/05, một số nhà lập pháp Mỹ bày tỏ hoài nghi và kêu gọi chính quyền Obama trừng phạt cứng rắn hơn, đặc biệt là nếu Nga làm suy yếu bộ cuộc bầu cử toàn quốc của Ucraine vào ngày 25/05 tới.

Tại châu Âu vào lúc này, Ngoại trưởng các nước EU cũng đang thảo luận về lệnh trừng phạt mới nhắm vào Nga.

Lâu nay phương Tây vẫn cáo buộc Nga chia cắt và làm tan rã Ucraina, tuy nhiên có lẽ điều mà ai cũng có thể thấy là không quốc gia nào lại muốn một nước láng giềng có nội chiến. Sự phân tâm của Nga về tình hình an ninh ngay sát sườn sẽ ảnh hưởng tới những dự định lớn khác trên thế giới. Điều này hẳn làm lợi cho các đối thủ lớn khác như Mỹ và châu Âu. Ai được hưởng lợi từ cuộc nội chiến ở Ucraina hẳn đã rõ ràng.

H.Phan (tổng hợp)

Theo Petrotimes